koşullanmak

• tümden gelimle rahatça anlaşılabileceği üzere sorgulamamak eyleminin en bir süper getirisidir. elinizdeki getirileri düzgün değerlendirebilirseniz, örgüt, tarikat, devlet hatta durun, bir din bile kurabilirsiniz.
• ilginç fakat hayatımızın neredeyse tamamı koşullanmak ve bu doğrultuda verdiğimiz tepkiler etrafında geçiyor.
  
  belli başlı reaksiyonları tekrar tekrar farkında olmadan defalarca tekrarlıyoruz. bir çoğunun temelinin nereye dayandığının bile farkında değiliz.
  
  biraz girişten saparak temelini bildiğim bir örnek vereyim.
  
  sabahları işe arabayla gidiyorum. 7:30 gibi evden çıkarsam yaklaşık 20 dk'da iş yerinde oluyorum. eğer 10 dakika gecikirsem yol sürem, şişen trafik ile beraber en az 2 katına çıkıp 40-50 dakikayı buluyor ki genelde de geç kalıyorum. geç kaldığım günlerde trafiğin iyice yoğunlaştığı yola girmeden önce uzun boylu, düz krem rengi pardösülü ve o saatlerde servisini bekleyen kel bir adam görüyorum. beklediği yerin etrafı kısmen boş ve dikkat çekici farklı bir uyaran olmadığı için her geç kaldığımda adam mutlaka dikkatimi çekiyor.
  
  yoğun bir trafiğe girip üzerine işe de geç kalacağım için genelde stresli, hatta sinirli oluyorum ve bu uzun boylu, kel adam her geç kalışımı ve birazdan yüzleşmem gerekecek trafiği tekrar tekrar yüzüme vuruyor. artık trafiğe girmeden hatta olur da o gün yol boş olsa bile adamı gördüğüm anda sinirlerim tepeme çıkıyor. geçenlerde işten döndüğümde markete uğradım nötr modda alışverişimi yaparken uzaklarda kasada sıra beklerken gözüme takılan kel ve krem rengi pardösülü adamı görmemle önümdeki ranch sosu almam bir oldu, ne o lan sinirlenicem mi sandın, o kadar da değil amk. aslında o kadar. adamı gördüğüm mili saniyede canım sıkılmaya başladı.
  
  kıssadan hisse, kendimden yola çıkarak tüm insanlık tarihi için şunu söyleyebilirim ki, hiçbirimizin ateş üzerinde dans etmeye koşullandırılan ayılardan farkımız yok, sadece bir çoğumuzun kendi ayı beyinliliğimizden haberi yok.