kör nokta

• arabada, dikiz aynasının üstüne dolmuşçuların tercih ettiği dışbükey plastik aynalardan yapıştırmak suretiyle hakkından gelinen sorun. öyle ki, yandaki aynalara ve camlara bile gerek kalmaz, kafayı çevirmeden 360 derecelik görüş açısı elde edilir. (bkz: son sözler)
• orta çağda bir eleman gözdeki kör nokta olayını keşfederek zamanın bir kralının gözüne girmiştir. nasıl olmuş anlatayım,
  kralı bir sandalyeye oturtmuş, tam karşısına da iki sandalye koymuş. oraya da iki kişi oturmuş. kralına, "kralım şimdi iki gözünüzden birini kapatın" demiş, ve "kapattığınız gözünüze doğru açık olan gözünüzü döndürün" kral "eee?" demeden, karşısında oturan iki kişiden birinin kafasının yok olduğunu görmüş! oha demiş tabi, seni sarayımda besleyeceğim...işte kralın karşısında oturanlardan birinin kafasından çıkan ve açık olan göze gelen ışıklar tam kör nokta'da toplanmış, ki kral adamın kafasını görememiş.
  siz de deneyebilirsiniz tabi, en güzel deney ufak ışık kaynaklarıyla oluyor. mesela bilgisayarın power lambası. yüzünüzü lambaya dönüyorsunuz, bir gözünüzü kapatıp, açık olanı kapadığınız gözünüze doğru çeviriyosunuz (ama çok değil) ve bir noktada power lambası görünmüyor. işte kör noktanızı buldunuz, kendinizi keşfetmeye başladınız efendim...aferin...
• tipta kullanildigi anlamiyla halk arasinda kullanilan anlami arasinda ciddi bir fark bulunan nokta. arac kullanirken aynadaki bir alani gorememe durumu ile kor nokta arasinda bir baglanti olamaz cunku iki goz de acikken kor nokta(lar) bir dezavantaj olusturamaz. iki gozun de gorus alaninda goremedigi alan (retinadan sinirlerin cikis yaptigi alana karsilik gelir) ayni alana karsilik gelemeyecegi icin bir gozunuzle goremediginiz alani diger gozunuz illaki gorur. bir yerine iki goz olmasinin guzelliklerinden biridir. ha eger tek gozunuzle arac kullaniyorsaniz bilemeyecegim.
  
  bilginin beyine ulastirilmasi icin sinirlerin retinanin bir yerlerinden cikmasi gerekmektedir. dolayisiyla bu bolgede fotoreseptor hucresi yoktur. yani tek gozunuzle bir yere baktiginizda gorus alaninizda gelen isigi algilayamadiginiz bir alan vardir. bu alan odak noktanizdan (bkz: fovea) yaklasik 15 derece disaridadir (sakaklariniza dogru). kolaylikla bulabilirsiniz:
  
  sol gozunuzu kapatin ve diger gozunuz ile tam kar$iya bakin. gozununuzun 25-30 cm onune parmak ucunuzu yerle$tirin. parmak ucunuza degil de tam kar$iya bakarken parmaginizi yava$ca saga dogru ilerletmeye ba$layin. bu sirada tam kar$iya bakiyor olmaniz gerekli. parmaginizi belli bir mesafe (15 derece) oynattiginizda parmak ucunuzun kayboldugunu goreceksiniz. olmadiysa http://serendip.brynmawr.edu/bb/blindspot/ (sol gozunuzu kapatip arti isaretine odaklanarak deneyin) ya da http://www.yorku.ca/eye/blndspo1.htm hatta http://en.wikipedia.org/wiki/blind_spot_(vision)
  
  i$te tam bu alandan gelen i$igi gorememekteyiz. bu noktada haliyle sormamiz gereken soru tek gozumuz acikken neden gorus alanimizda karanlik (siyah) (bkz: scotoma) bir alan gormedigimizdir. hic fotoreseptor olmayan, dolayisiyla hic isik algilamayan alanda neden "birseyler" goruyoruz? cogu zaman tam tersini dusunmeye meyilli olsak da retina islerin basladigi yerdir. gorme dedigimiz olay beynin arkasinda gerceklesir ve cogunlukla tahmin ve cikarimlardan ibarettir. gorus alanindaki isik almayan alani beyin cevredeki orguleri ve renkleri kullanarak "doldurur". kucuk x'lerden olusan yatay bir cizginin bir kismini kor noktaniza dusurdugunuzde, bu alanin kucuk x'ler ile dolduruldugunu gorup sasirabilirsiniz.
• beynin bilgileri uygun bir şekilde derlemek maksadıyla bazen uydurmalar da yaptığına dair güzel bir örnektir kör nokta.
  
  sinirlerin çıktığı noktada ışık alıcı hücreler bulunmadığı için ağtabakaya düşen görüntünün ufak bir bölümü görülemez. peki, tek gözümüzü kapadığımız halde neden görüntüde bir boşluk görmüyoruz?
  
  daniel dennett diyor ki: "boşluk görmemiz zaten mümkün değil, çünkü bir şeyin algılanmaması ile 'boşluk olarak algılanması' farklı şeylerdir." güzel yorum; görmediğim bir yeri görmediğimi bilemem, makul. ama beyin akli çıkarımlarla değil, dış gerçekliği en uygun şekilde modelleyerek hayatta kalma şansını artırma motivasyonuyla evrimleşmiş. o sebeple bilgisizlik hali yerine tahmini bilgileri devreye sokmaktan çekinmiyor. nedir bu tahmini bilgiler?
  
  dennett'in iddiasını çürütmeye yönelik güzel bir deney düzenlenmiş. deneye tabi tutulan kişilere renkli bir halka gösteriliyor. bu halkanın merkezi ile izleyicinin kör noktaları çakıştırılıyor. içinde ne olduğu fiziken görülemeyen bu şekil nasıl görülür? deney sonucunda, izleyicilerin halkanın içini de halkanın rengi ile doldurarak daire halinde gördükleri ortaya çıkıyor. beyin, bilgisizlik yerine tahmin yürütmeyi seçerek bölgeyi dolduruyor.
  
  [bu yazıyı yazarken bir yandan da bu deneyi kendi üzerimde yapmaya çalıştım. önce kör noktayı tespit etmek gerekiyor tabi. monitörün markasının yazısına baktığım zaman güç ışığını kesinlikle görmediğimi farkedip kör noktayı kolayca buldum (bir göz kapalı iken elbette). ardından, bir kağıda küçük bir çember çizdim. bu çemberi kör noktaya götürdüğümde çemberi göremedim, yalnızca beyaz kağıt görünüyordu. aynı merkeze sahip daha büyük bir çember çizdim, o çemberi de göremedim. bundan da büyük bir çember kullandığımda, garip görüntüler gördüm. bazen çember gibi, bazen içi dolu (daire) gibi görünüyor. göz hareketlerimi kısıtlayamadığım için sağlıklı bir deney olmadı heralde.]
  
  benim gibi made in earth modellerde böyle yapısal kusurlar olabiliyor; yazılım marifetiyle açıkları doldurmaya çalışıyoruz işte. ama harun yahya'nın gözünün böyle kusurlara sahip olduğunu hiç sanmam, zira "bu mükemmel sistem kendiliğinden olmuş olabilir mi?"
• valla bu öyle bir noktaymış ki koskoca land rover'ı bile içine alabiliyormuş. yamuluyoduk valla iyi mi...
• yara adlı şarkıdan aldığımız bilgilere göre, her aşkta varmış bunlardan.
• arabalarin yan dikiz aynalarinin ortasindan gecen ve sanki kirikmis izlenimi veren cizgi sayesinde bir derece gorulebilen nokta
• arabada yan dikiz aynalarindan arkanizdaki arabanin gorulemedigi lokasyon..
• tırların kör noktaları bambaşka oluyor. 1:05'teki olaya dikkat:
  http://www.liveleak.com/view?i=8a1_1256670256
  
  peki tır şoförünün 1:27'de oturduğu yerden kalkıp bakışı? paha biçilemez.
• 'kör noktalar vardır her aşkta.'aslında kör noktaların birleşim kümsesidir,aşk.