kızıl ordu

• almanya'nın polonya'ya saldırabilmek ve müttefiklerin tepesine batı'da rahatça binebilmek için tarafsızlığını sağlaması gereken ordu idi. malum tüm eski kafalı alman generalleri ve hitler dahil iki cephede savaştan ölümüne korkuyorlardı. fakat hitler'in 20'li yıllarda komünist gruplarla (birçoğu sscb güdümündeydiler) mücadelesinden, 33'de iktidara gelip tüm sol kesimin faaliyetlerini yok etmesine ve nihayetinde ispanya iç savaşının gerginliğine kadar iki taraf da birbirinden ölesiye nefret ediyordu. yıllar birbirini kovalayıp almanya sscb'nin (aynı zamanda fransa'nın) müttefiki çekoslovakya'yı yutunca gerginlik doruk noktasına çıktı ama chamberlain yatıştırma politikası denen aptallıkla hitler'in özgüvenini olabildiğince artırdı. tabi sscb de daha tarafsız bir yöntem izlemeye başlamıştı.
  39'un yazında almanya polonya'dan leh koridorunu ve danzig şehir devletini talep etti. alelacele bir kararla ingiliz hükümeti polonya'ya bağımsızlık garantisi verdi ardından müttefiklerinden biri haline getirdi. ağustos'un ortalarında leh-ingiliz-alman çekişmesi iyice artmış, ingilizler bir yandan sovyetleri almanlara karşı kendi yanlarına çekmek için moskova'da müzakerelerde bulunurken diğer yandan lehleri sovyet askerlerinin topraklarından geçmesine izin koparmaya çalışıyorlardı. fakat her iki girişim de başarısız olmuştu. lehler kendi kendilerini savunacaklardı.(bolşeviklerden iğreniyorlardı) sovyetler de ingilizlerin ufak imtiyazlarını dişine göre bulmamıştı. almanlar net bir saldırmazlık ve büyük yağmadan sağlam paylar vaadediyorlardı. zaten hitler birkaç aydan beri batının ortak düşman olduğunu yineleyip durmuyor muydu? büyük cermen imparatorluğuyla ticari hayat da hareketlenmişti: haftada bir kauçuk, nikel ve daha bir çok bol miktarda hammadenin değiş-tokuş anlaşmaları imzalanıyordu.
  ağustos'un son günlerine gelindiğinde hepimizin iyi bildiği saldırmazlık paktı kabul edildi. baltık, doğu polonya, finlandiya, ve doğu romanya sscb çıkar alanı sayıldı. ayrıca almanya'nın sscb'ye göndereceği makine ve karşılığında elde edeceği hammade anlaşmaları imza edildi. böylece stalin çok büyük bir memnuniyetle almanya'ya batı avrupa'da hareket serbestisi kazandırdı. hitler kurmaylarıyla konuşmalarında polonya'ya ve batıya hücumunu ancak stalin'le anlaşarak başarabildiğini belirtmiştir.
  polonya'nın düşmesiyle birlikte sscb yağmadan ilk payını almış, hitler ordularını fransa hücumuna geçmesi için batıya nakletmeye başlamıştı. bu arada stalin finlandiya'yı da dize getirmiş, leningrad önünü sağlama almış, 3 baltık ülkesini de ilhak etmişti.
  batıya yürüyüş tamamlanıp küçük demokrasiler birer birer düşerken stalin her zaferinde hitler'e tebrik telgrafları yolluyordu. almanya'nın batıyla meşguliyetini fırsat bilen sscb de son vurgununu romanya'dan vurdu.iki vilayet tek kurşun atılmadan tehtit yoluyla kazanıldı. almanya'nın doğudaki tahkimat zayıflığının yarattığı fırsatı kendi emperyalist hamleleriyle harcamıştı stalin.
  fransa'nın düşüşünü takiben molotov berlin'i ziyaret etti ve bir dizi rahatsızlığını dile getirdi.(axis başlığında incelemiştik) finlandiya'nın tarafsızlığının almanya lehine bozulması, türkiye'de istenen üsler, balkanların durumu. sovyetler romanya ve bulgaristan üstündeki imtiyazlarını daha da artırmak istiyorlardı. hitlerse japonya ve italya'nın kesin itirazına rağmen mihverde sscb'nin de yeri bulunduğunu, yıkılacak ingiliz imparatorluğunun asya topraklarını tamamıyla sovyet nüfuz alanı kabul edileceğini belirtti. hatta hürmüz boğazından çinhindine kadar olan bölge harita üstünde saatlerce tartışılmıştı. molotov stalin'e danışıp prensip anlaşmasının teminatını verdi.
  durum aslında hitlerin zaman kazanma çabasından başka birşey değildi. britanya istilasının koşullarının olgunlaşması beklenmişti. tarih gösterdi ki şartlar hiçbir zaman olgunlaşmadı, hitler kavgam'da atıp tuttuğu doğu sorununa kesin bir çözüm getirmek için harekete geçti. planlar büyük bir gizlilikle hazırlandı, polonya sınırındaki hazırlık manevraları tatbikat olarak perdelendi, hitler'in sscb'ye saldıracağını bas bas bağıran batı gazeteri churchill'in almanya'yla sovyetlerin arasını açmak için kullandığı propaganda paçavraları olarak sunuldu stalin'e. ve nihayetinde tarihin en büyük kara savaşına stalin ve sovyet halkı olabildiğince hazırlıksız yakalandı.
  ribbentrop'un savaş halinde bulunduklarını ilan eden belgeyi sunduğu sovyet elçisi şöyle demişti;
  -ama sayın bakan, biz bunu hak edecek ne yaptık?
• bir alman albayı doğu cephesi sırasında günlüğüne kızıl ordu ile ilgili şunları yazar:
  
  - biz bir fil gibi güçlü ve bütün haldeyken, sovyetler karınca sürüsü gibiler. sürekli onları öldürüyoruz ancak bitmiyorlar. filler karıncaları ezecektir ama belli noktadan sonra karıncalar fili yere yıkıp yeneceklerdir...
• küba'nın amerika'ya karşı direnişine, vietnam savaşı'nda kuzey vietnam'a, kore savaşı'nda kuzey kore'ye, ispanya iç savaşında alman-italyan destekli general franco kuvvetlerine karşı cumhuriyetçilere, çin devrimi sırasında mao'cu çin kızıl ordusu'na katkıda bulunmuş, lev troçki'nin kurucusu olduğu ordu.
• ordunun bir zamanlarki gücü ve ününe kavuşmasında, sonradan stalin tarafından öldürülen troçkinin büyük rolü olmuştur.
• parasızlık nedeniyle turistleri miglere, hindlere ve füzelere bindirip gezdirmesiyle ünlüdür.
• sarı nehre doğru akan çin halk kurtuluş ordusu'na ve bavyera sovyet cumhuriyeti ordusuna da denmiştir ancak bilindiği üzere esas olarak sovyetler birliğinin halk ordusunu tanımlar.
  
  ne zaman kurumsallaştığı en çok tartışılagelinmiş konulardan biridir ordu üzerindeki.
• bir gemi dolusu (parasi altin olarak odenmis hemde) silahi cumhuriyetcilerin oldugu koalisyona dagitmak yerine gunlerce denizde bekleten ve is isten gecince kendilerine yakin duran komunist orgutlere dagitan ve onlari anarsistlere saldirtan bir ordudur ayni zamanda...
• mensuplarının madalya aldıktan sonra yeni madalyayı bir votka bardağına koymak, içkiyi bir yudumda içip madalyayı dişlerin arasına almak gibi bir geleneği vardı.
  
  kaynak: "savaşta bir yazar", vasili grossman, can yayınları, s.104
• mottolarından biri ''kızıl ordu uluslararası kapitalizmle savaşıyor'' şeklinde idi.
• sovyetlerin dağılması ile birlikte,acımasızca yağmalanmıştır.bu yağmaya gerek yüksek rütbeli komutanlar,gerekse idari boşluk yol açmıştır.kızıl ordu diyip geçmeyin,insanın çıkarması gereken dersler var,ambarlarca silah,daha hiç kullanılmadan yok fiyatına satılmış,yahut kaçırılmıştır.işin garibi soğuk savaş döneminin iki kutubundan biri olan a.b.d ye göz dağı olarak üretilen onca mühümmat,yine a.b.d kanallı yollarla küresel emperyalizme ve silah kaçakçılığına,yahut ticaretine dolaylı-dolaysız katkı sağlamıştır.