johannes gutenberg

• aslında matbaayı icad eden kişi değil, hareketli matbaa harflerini icad eden kişidir.
  
  matbaa ile basılmış kitaplar çin'de 9. yüzyılda vardı.
  bundan yüzyıl sonra kuran'ın bazı kısımları kahire'de basılıyordu.
  birkaç yüzyıl sonra avrupa'ya geldi matbaa. (bkz: iskambil kartları/@hooker with a penis)
  
  ancak bunların tamamı uzun uğraşlarla basılıyordu çünkü uzun metinler için baskı aletlerini hazırlamak zordu. (bu yüzden kuran gibi kalın kitapların sadece bazı kısımları basılıyordu)
  
  ancak johannes gutenberg matbaalarda kullanılmak üzere hareketli harf kalıplarını icad etti. bu sayede her metnin kalıbı kolaylıkla hazırlanıyor ve basılıyordu. kısacası matbaayı icad etmemiştir ancak matbaa'nın okur/yazarlığı artırmasını ciddi anlamda artıran icadı kendisi yapmıştır.
  
  bu arada matbaacılıktan önce kuyumcuymuş!
• matbaasında bastığı ilk eserlerden biri bir takvim, türk takvimi. (bkz: türkenkalender)
• matbaayı icat eden adam. ahıa. matbayı bulan adam demek daha eğlenceli olurdu. başka bi sürü şey daa bulmuş, matbaayı bulması da öyle kârlı yabmamış abiyi, matbaa kurmak için aldığı borcu ödemeyince matbaada basılan ilk kitap olmak özelliğini taşicak olan “kutsal kitap”a, alet-edavatlarına el konmuş, sonradan bunun ortağı kapmış teknii, basmış kitapları takır takır. gutenberg, acıdan ısdıraptan olsa gerek kör olmuş ve yoksulluk içinde ölmüş. ölümünden sonra kıymete binmiş tabi, matbaa insanlık tarihinin en önemli 14 icadından biridir kesinlikle.
• proje sahibi kisi.. (bkz: project gutenberg)
• 1455'te kitaplar el ile yazılmaktayken ilk baskı makinasını keşfetmiştir. daha sonra 1700'lü yıllara kadar basımcılık en büyük sanayi olmuş, okur yazarlık hızla artmıştır.
• bastığı ilk kitap incil'miş.
• almanya'ya giderseniz müzede görebileceğiniz ilk matbaa makinasının mucidi.
• bu abimiz tipografik baskıyı yani matbaa'yı icat ettiğinde, kıta avrupasında yaşayan nufusun yalnızca %8'i okuma yazma biliyor imiş. bu da biz insanlara ders olsun mu olsun. burada bulunsun.
• gutenberg'in baskı tekniğinde getirdiği yenilik asıl itibarıyla matbaa değildir. çünkü baskı makinesi çok öncesinde zaten doğu asya'da icat edilmişti.
  
  gutenberg'in baskı tekniğinde getirdiği en önemli yenilik, ucuz ve kolay işlenebilir hareketli baskı kalıplarını icat etmesidir. önceleri kalıp dökmek zor ve zahmetli bir işti. bir metnin tamamını kalıba dökmek gerekiyordu. gutenberg'in kuyumcu kimliği sayesinde ürettiği alaşım, rahatlıkla şekil alabiliyordu. öyle ki kendisi, tek elle kullanılabilir bir kalıp aleti de icat etmiştir bunun için. böylelikle harf harf kalıplar oluşturulmuş, kitaplar çok ucuza basılabilmiştir.
  
  kendisinin en meşhur eseri gutenberg incili de denilen ve her sayfasında 42 satır yer alan kitaptır. fiyatı o devirlerde (1455'tir baskı tarihi) 30 florindir ki yine o devirlerde yaşayan ortalama bir katibin yaklaşık 3 yıllık maaşına denk gelir.
  
  bunların dışında gutenberg'in avrupa tarihi açısından bunca önemli olmasındaki etken, hiç kuşkusuz hemen ardından başlayan reformasyon hareketleridir. gutenberg matbaası sayesindedir ki martin luther'in meşhur 95 tez'i, yalnızca 2 yıl içerisinde 300.000 kopyaya ulaşmıştır. bu sayı, sanıyorum ki o döneme kadar bütün dünya üzerinde en yüksek baskı sayısıdır.
• icadından sonra fetoş kumpası gibi vatikan ve papa kumpasına kurban gitmiş, şehirden kovularak varlığı hiç edilmiş, değeri bilinmemiş bir mucittir.
  
  cemaat, din, tarikat ve paranın gücü ele geçirdiği ülkelerde/yerlerde bütün akıllı adamların başına gelecek türlü dertler bu abinin de başına gelmiştir.
  
  icadı, insanın kayıt tutma ve öğrenme sürecini hızlandırdı. günümüz aydınlanmış avrupa'nın temelleri atılmıştır. bizim gibi her türlü yeniliğe karşı çıkan toplumlar din/tarikat ve para üçlüsünün altında ezilmeye devam ediyoruz.
  
  bugün yaşadıklarımızın kaderi 1440'lı yıllarda atılmış aslında. hiçbir şey kendiliğinden, bir anda olmuyor.