irlandaca

• ölmeye yüz tutmasına rağmen sırf ibneliğine duolingo aracılığıyla öğrenmeye çalıştığım dil. ama gördüğüm kadarıyla öğrenmesi - en azından benim için - zor olan bir dil.
• diğer tüm kelt dillerinde olduğu gibi bu dilde de evet ve hayır kelimeleri yoktur. bu yüzdendir ki en basitinden beni seviyor musun sorusunu bizim gibi evet veya hayır şeklinde değil, repetition(soruda geçen fiilin tekrar edilmesi) yoluyla yani seviyorum veya sevmiyorum şeklinde cevaplarlar. geldin mi sorusunu da geldim veya gelmedim şeklinde... farklı fiillerle sorulan sorulara verilen herbir yanıt aslında evet ve hayır yerine geçtiği için irlandacada dildeki tüm fiillerin sayısı kadar(yaklaşık yirmi beş bin tane) farklı evet ve hayır deme yolunun olduğunu söylemek pek de yanlış bir ifade olmaz.
• irce de denilir. fransızca bilenler için kulağa tanıdık gelebilir. örneğin "nasılsın ?" anlamına gelen "conas ta tu ?" sorusu fransızcada "comment es tu ?" şeklindedir.
• hint-avrupa dillerinin kelt dilleri koluna ait bir dil. hint-avrupa dilleri içerisinde sözlü geleneği en eski olanlardan biri ve bu dillerden de oldukça farklı, şahsına münhasır bir yapısı var.
  
  evet yaygın konuşulan bir dil değil ama seviyorum ben bu insanları, o yüzden heves ettim. gerçekten gönül verip öğrenmek zor, sürdürülebilir de değil. online kanallar dışında kaynak edinmek sıkıntı, pratik yapmak ve yanlışları düzeltecek birini bulmak mümkün değil ama zamanla giriş seviyesindeki bazı temel kurallar anlaşılıp akılda kalabiliyor. ayrıca bazen kelimelerin telaffuzu ingilizce ile benzeşiyor, oradan yola çıkarak da öğreniyorsunuz. (örnek: sicín vs chicken)
  
  sosyal medyada vakit harcayacağıma duolingo'da günde 15 dakikamı irlandaca ile geçiriyorum, bir nevi zihin jimnastiği oluyor. yabancı dil öğrenmek ve etimoloji oldum olası ilgimi çekmiştir, bence eğlenceli.
• şarkı içinde şu şekilde kullanıldığında kulağa hoş gelen dildir.
• bir zamanlar tüm irlanda'da konuşulurken şimdi yalnızca adanın en batısına sıkışmış, bölgede yaşayan köylülerin ve çobanların anadili haline gelmiş olan dil. gerçi irlanda bağımsızlık savaşımı (1920'ler) sırasında bir ulus yaratma amaçlı olarak anadili ingilizce olan irlandalılarca da öğrenilmiştir, ancak hiçbirinin günlük yaşamda kullandıklarını sanmıyorum.
  irlanda'nın iki resmi dilinden birisi olması (diğeri ingilizce) sebebiyle dünya'da resmi dil olan tek kelt dili konumundadır.
• vso diye tabir ettiğimiz kelime sırasına sahip bir dil. pek benzeri yok bu yönüyle. bir türk için bu açıdan öğrenmesi zor olsa da kelime sırası değişkenliği olmadığından genellemeler yaparak daha düz kalıplarla öğrenilmesi mümkün olabilir diye tahmin ediyorum. yoksa hayatımda pek rastlamadım irlandaca konuşan insana.
• düşünüldüğü kadar önemsiz olduğunu sanmıyorum. her resmi seyde adamlar ingilizceyle birlikte kullanıyor. en basitinden bir tren otobüs durağı bile her iki dilde anons ediliyor.
• muhteşem ötesi güzellikteki şu şarkının nakaratının söylendiği dil.
• özellikle büyük kıtlık döneminde toplam nüfusunun %25'ini kaybeden, kalanlarını da bu kıtlığın sebep olduğu göç ile başta amerika olmak üzere pek çok ülkeye kaybeden irlanda için normal durumdur. ha bir de black and tans mevzuları falan var, ulster var var oğlu var.
  
  ama yine de güzel haberler yok değil. gaeltachta bölgeleri giderek genişliyor. yakında çok daha fazla sayıda irlandaca konuşan irlandalı görebileceğiz.
  
  tiocfaidh ar la, erin go bragh!