hiperventilasyon

• sıkça nefes alıp verme işlemi. bu işlem sırasında, içimizde bulunan havanın içindeki co2 miktarı düşerken, o2 miktarı yükselmez. insan beyni ise nefes alma kararını vermek için, ciğerlerin içindeki havanın co2 oranına bakar. dalış öncesi hipervantile olan insanın beyni, co2 miktarını düşük olarak algıladığı için, nefes alma ihtiyacı hissetmez. ancak bu yapay bir durumdur ve yeterli o2 alınmadığı için, dalışın son saniyeleri olan yüzeye çıkış sırasında, göz kararması hatta bayılma görülebilir. yalnızken kendi sınırlarınızı zorlayacak dalış yapmamanıza dikkat etmeniz gerekir. genelde hipervantilasyonu suyun altında daha fazla kalmak isteyen insanlar yapar, ancak bu riskli bir davranıştır.
• hu cekenlere kafayı bulduran da hiperventilasyonun sebep olduğu alkalozdur.
  adamlar uhluyor pıhlıyor, alkaloza girip kafayı buluyor, kendini tanrıya yaklaşmış sanıyor.
• daha uzun sure nefes tutabilmek icin, alinacak o en son, en derin nefesten once bir kac kez tekrar edilmesi yeterli olan hadise. ancak bunun nedeni, genel kaninin aksine kandaki oksijen miktarini arttirmasi degil, karbondioksit miktarini arttirmasidir. soyle ki :
  
  nefes alip verme refleksini kontrol eden olgu, cogumuzun dusundugu gibi kandaki oksijen degil de karbondioksit miktaridir. kandaki karbondioksit miktari grafigi kabaca sinuzoidal bir egridir. akcigerlerdeki hava keseciklerini sarmalayan kilcal damarlardaki kardonmonoksit miktari metabolizma tarafindan dikte ettirilen ust esige ulastigi zaman, diyafram kasi kasilir, cigerler siser, nefes alinir. cigerlerdeki oksijen, hava keseciklerinde karbondioksitle takas edilirken dogal olarak karbonmonoksit miktari duser. bu miktar alt esige ulastigi zaman da diyafram gevser, cigerler icerisindeki havayi tahliye eder, nefes verilir.
  
  hiperventilasyonun kerameti, art arda alinan bir kac hizli ve yarim nefes ile^** kandaki karbonmonoksit yogunlugu arttirilir, boylece daha once sozu edilen ust esigin seviyesi daha da yukarilara cekilir. bu yontemle, metabolizmaya bir ali cengiz oyunu oynanmis, nefes alma refleksi bir nevi keklenmis olur.
  
  bu hadisenin onceden planlanmadan; korku, telas, panik, vb nedenlerle olusmasi durumunda ise yapilacak ilk sey sakinlesmeye calismaktir. gogus kafesini sikistirmayacak ve dolayisiyla nefes alisi zorlastirmayacak bir pozisyonda oturmak, basi dik tutarak hava yolunu mumkun oldugunca acik tutmak ve normal nefes temposuna geri donmeye calismak gerekir. yani tabakhaneye bok yetistirir gibi hizli ve hayvani derinlikte nefesler degil de, tadini cikara cikara alinan normal boyutlarda nefesler seklinde. boylesi bir durumda alinan derin nefesler, donma tehlikesi geciren bir adami haril haril yanan sobanin yanina oturtmakla ayni etkiyi yapabilir, zaten afallamis olan metabolizmayi heder edebilir, aman dikkat.
  
  eger hiperventilasyon bir dalis sirasinda^* gerceklesmisse yapilmasi gereken ilk sey bir yere^* ya da bir kisiye^** tutunmaktir. sonrasinda bc nin on kismindaki kayis ve salincaklar gevsetilerek gogus kafesi rahatlatilir. cok siddetli durumlarda dalis elbisesinin fermuarini acmak da cok ise yarar.
  
  "ulan zaten panik olmasam boyle bir duruma dusmezdim. adama bak sakin ol, telaslanma diyo lavuk. nasil olcak bu is?" seklinde dusunenlere kisisel deneyimden baska hic bir dayanagi olmayan "gozleri kapatmayi" tavsiye ederim. kendinizi cevreden bir nebze olsun soyutlamaniza, panigi daha kolay yenmenize yardim edebilir. benim cok isime yaradi.
• panik atak geçirenlerin bayılmasının (daha doğrusu, korkularına hakim olamayıp kendi kendilerini bayıltmasının) nedeni de budur. ne olduğunu anlayamadan çok hızlı nefes alıp vermeye başlayarak beyinlerini oksijenden mahrum bırakırlar, sonra da...herşey kararır. belirtildiği üzre, bayılmalarını önlemek için, ellerine kese kağıdı, torba falan tutuşturulur, buyur, buna üfle denir ki, hızla nefes alamasınlar.
• "aha bikinican, bak havuzun bi ucundan diğer ucuna dipten gitcem" derken su altında bayılıp atalarınıza kavuşmanıza sebep olabilecek nefes tutma süresini uzatma tekniği
  
  (bkz: bunu evde denemeyin)
• alkol kontrolünden önce polislere çaktırmadan kuvvetli bir şekilde uygulanabilirse sıfır promille paçayı kurtarma ihtimaliniz vardır. doldur ciğerlere temiz havayı, üfle, kurtul..
  fakat çok abartılırsa, sersemleyip polisin önünde bayılma ya da arabadaki diğer arkadaşlar tarafından deli zannedilme riski vardır..
• surekli ve hizli nefes alip verme durumu.
  genel kaninin aksine, hiperventilasyona girmis olan kisi derin nefes almaz. anormal nefes alis frekansi nedeniyle, ice cekilen hava agiz ve/veya burun ile, brons tabir edilen nefes borusunun, akcigerlerden hemen once ikiye ayrildigi nokta arasinda gidip gelir. yani cigerlere cekmek amaciyla alinan nefes, amacina ulasamadan geri verilir. bu yuzden, iddia edilenin aksine kandaki oksijen miktarini arttirmaz, aksine azaltir.
  bas donmesi, goruste bulaniklasma seklinde yan etkileri gozlemlenmistir.
• ilk defa yaşandığında insanı dumur eden olay.. hele bir de önce ellerin baş parmak avuçiçine gelecek şekilde kapanması, ardından ayakların parmaklar bükülecek şekilde kapanması ve dördünün birden kasılıp uyuşması olayı var ki.. insanı lan noluyor, felç mi indi yoksa diye iyice paniğe sürüklüyor.. bu da burun uyuşması şeklinde devam eden sürecin ilerlemesi demek oluyor.. ellerin birilerine teslim edilmesi, ovuşturulması ve bununla beraber ağıza poşet tutularak nefes alınıp verilmesi bu durumdan kurtarabiliyor.. delicesine paniklenen bu anda tek düzelme yolunun kişinin sakinleşmesi olması da nasıl bir cezadır anlayabilmiş değilim.. o parmakları kaskatı ve kıvrık kıvrık görüp de gözleri faltaşı gibi belertmemek ne mümkün.. sakin olmak ne mümkün sorarım ben tıp alemine..
• bazı ses nefes egzersizi eğitimcilerinin hızlı ve derin diyafram nefesi aldırmak amacıyla öğrencilerini soktukları durum. ama işin kötü yanı başım dönüyor deyince bunu " işte şimdi gerçekten oksijen almaya başladın, ondan başın dönüyor" diye yorumlamalarıdır.
• hizli ve derin nefes alin, ayni hizla geri verin. bunu ardarda uc be$ kere tekrarlayin.
  
  hiperventilatorler dunyasina hosgeldiniz.
  
  (bkz: nasi yani)