• hela hücreleri dünya çapında, kanser araştırması yapan birçok laboratuarda kültürlerde kullanılan özel hücrelerdir. kaynağı henrietta lacks isimli 31 yaşında baltimore'lu siyah bir kadındır. 1951'de bu kadıncağız servikal bölge*den alınan örneklerle servikal kanser tanısı alıp akabinde yaklaşık 8 ay sonra ölmüştür*. daha sonra hernietta'nın doktoru ondan aldığı bu örneklerdeki hücrelere hela adını vermiş ve kültürde üretmeye devam edip kanser araştırmalarında kullanmış. bu hücreler o kadar iyi üretilmiş ki daha sonra dünyanın birçok yerindeki laboratuarlara araştırmalarında kullanmak için gönderilmiş. 53 yıldır rahmetlinin hücreleri dünyanın dört bir yerindeki labaratuarlarda yaşamakta, yaşatılmakta.

    daha fazla bilgi için: http://www.madsci.org/…es/may97/860431113.cb.r.html
  • yukarıda bir entry'de de yazıldığı üzere hela hücrelerinin (ingilizce hi-la diye okunur) insan genomuyla neredeyse hiçbir ortak yanı kalmamış. bilenler bilir, bu hücre hattı in vitro olarak ilk defa çoğaltılmış hücre hattıdır ve bu açıdan onkoloji araştırmalarında çığır açmıştır. ilginç bir şekilde, hela hücrelerinde insan papilloma virüsü (hpv) 18 dna'sı tespit edilmiş.

    o dönemlerde araştırmacılar, kanser hücrelerini nasıl kültür edeceklerine dair dert yanarlarken, baştan hpv ile kontamine olmuş hücre hattı yardımlarına yetişmiş. görülen odur ki, hpv olmasaydı hela hücre hattı büyük ihtimalle laboratuvar ortamında çoğaltılamayacaktı. ama hpv ile kontamine olmuş bir hücre hattının da güvenirliği daha baştan şüpheli oluyor.

    kendisi kontamine olmasının yanı sıra hela hücreleri, başka hücre hatlarını kontamine etme konusunda da belalı hücreler olmuş. bir virüs misali laboratuvar şartlarında su damlacıkları içinde yayılarak başka hücre hatlarını işgal etmiş, izlediği agresif büyüme politikasıyla ve yılların verdiği birikmiş mutasyonlar sayesinde avantajlara sahip olmuş. işgal ettiği hücre hatlarının da helak olmalarına sebep olmuş. öyle ki, farklı hücre hatlarından geldiği sanılan hücrelerde yapılan analizler sonucunda aslında hücrelerin hela hücresi olduğu ortaya çıkmıştır.

    1974'te sovyetler'den amerika'ya yollanan insan orijinli ama virüsler tarafından kontamine olduğu düşünülen 5 hücre hattının tamamının hela hücresi orijinli olduğu tespit edilmiştir. tabii hücreler amerika'dan sovyetlere kendi başlarına gitmemişlerdir, böyle bir çıkarım yapılmasın. hela hücreleri kültür edildikten sonra dünya'da birçok laba götürülmüş ve üzerinde araştırmalar yapılmıştır. yine de bunun gibi birçok kontaminasyon vakası yaşanmış.

    böyle bir durumun gerçekleşmesi maalesef zamanında yazılmış makalelerin de kalitesinin sorgulanmasına sebep oluyor. özellikle de sağlıklı olduğu düşünülen ama hela tarafından kontamine olmuş hücre hatlarından çıkan araştırma sonuçlarının, doğruluğu tartışılır oluyor ve bunlara geri dönüp tekrar incelemek gerekiyor.

    kaynak:

    lucey, brendan p, et al. “henrietta lacks, hela cells, and cell culture contamination.” archives of pathology & laboratory medicine, u.s. national library of medicine, sept. 2009, www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19722756/.
  • bu hücre hattınin genomunun dizi analizi yapilmis; anlasilan o ki durum pek de ic acici degil. on yillardir in vitro olarak kullanilan bu tumoral hucre hattinin dna dizisi, saglikli insan dizisi ile kiyaslandiginda gorulmustur ki iki dizinin birbiriyle neredeyse hic bir alakasi kalmamis. hela kromozomlarinin cogu duplike olmus ve hatta bazi kromozomlarin fazladan 4 adet kopyasi bulunmaktadir. hela'daki cogu genin ekspresyonu normal durumdaki insan genlerinden cok daha fazladir ve yine bir cok genin lokasyonu degismistir. durum oyledir ki servikal tumorlerden elde edilen ayni tip bir hucrenin genomik yapisindan bile hela'nin genomik yapisi oldukca farklidir. tum bunlar suna isaret etmektedir ki hela ile yillardir yapilan deneylerden elde edilen sonuclar aslinda insan biyolojisini ve dogasini dogru anlamamizdan cok yanlis anlamamiza yol aciyor olabilir. bu tartisma, in vitro olarak kullanilan tum tumoral hucre hatlarinin deneysel sonuclari icin gecerlidir diyebiliriz.

    hela sequenced: raising questions about its continued use
  • henrietta lacks adli rahim agzi kanseri hastasi hatundan, kendisinden izin alinmadan izole edilen hucrelerin laboratuvarda olumsuzlestirilmesi ile ortaya cikan hucre hatti. dunya'da en cok kullanilan memeli hucreleri bunlardir desem abartmis olmam herhalde. bu adi duymadan molekuler biyoloji veya alakali bir bolumden mezun olduysaniz vay halinize.

    bildigin insan hucreleri tabakta buyutuluyor basit kimyasallarla........bir de sigir serumu ile. (cok kasip serum free buyuten de varmis aslinda, daha pahali oldugu her halinden belli pmid: 273251)
  • kültür kabında durduğu gibi de durmazmış efenim bu. hela hücreleri bildiğin bakteri gibi kültürün dışında da yaşayabilmektedir. bu sebeple birçok laboratuvar araştırmasında hücre boylarını kirletmiş ve yine birçok tez sonucunun yanlış yorumlanmasına sebep olmuşlardır. bu durum hala süre gelmektedir. hücrenin ölmeme sebebi telomerlerinin birikimli olarak kısalmamasıdır. geçenlerde law & order, isimleri ve aslında hikayenin diğer tüm öğelerini değiştirerek hela hücresine selam çakmıştır (ya da hikayeyi futursuzca aşırmıştır).
  • araştırmacılar tarafından çok sevilen bir hücre hattıdırlar. pei, kalsiyum-fosfat gibi ucuz yöntemlerle etkili bir şekilde transfekte edilebilirler. yanılmıyorsam hek293t'den sonra en kolay transfekte edilebilen hücre hattıdır. hücre kültürüne sağlam tutunur öyle hek hücreleri gibi ilk yıkamada uçmazlar ama hacat hücreleri gibi de boks maçı yapmazsınız kültür kabıyla. ayrıca girinti-çıkıntısı fazla olmadığı için mikroskop çalışmalarında rahatça kullanılırlar.

    bazı yerlerde bsl-2 gereksinimi olduğu yazsa da ben bunu bsl-1'de kullanmayanı görmedim. bu sadece türkiye'ye has değil örnek. genomunda hpv genomu taşısa da bu hpv genomu tam değildir, bu yüzden hpv üretemez.

    hücre kültürü dışında bakteri gibi yaşayamaz. bunu hiçbir memeli hücresi yapamaz. pbs gibi solüsyonların içinde kısa süre hayatta kalabilir sadece. kültürler arası kontaminasyon genelde aynı pipetin kazayla farklı hücre hatlarında kullanılması gibi olaylarla gerçekleşirler. bu sebeple laboratuvarlarda aynı anda farklı hücre hatlarıyla çalışılması tavsiye edilmez. daha önce ben de bir kere hela ile hek293t'yi birbirine karıştırmıştım, ilginç bir görüntü olmuştu.

    kromozom yapısı anormaldir ancak hücre kültüründeki hücrelerin hemen hemen hepsi kromozom anomalisi taşırlar. hek'lerde 2 tane trisomy vardır mcf'de tetraploiddir örneğin.

    yaygınlık konusunda da yerini yavaştan hek293 hücrelerine bırakmaya başlamıştır.
  • rebecca skloot tarafından yazılan "the immortal life of henrietta lacks" onun hayat hikayesini konu almaktadır. hücreler hastanın ya da ailesinin izniyle alınmamıştır. yakın zamanda aileye dna erişimi için kısmi haklar tanınmış ve bilimsel makalelerde tanınma sözü verilmiştir.
  • aslında insan hücreleri olarak kabul edilmiyor. türü homo sapiens sapiens değil helacyton gartleri'dir. tamamen farklı bir türdür.
hesabın var mı? giriş yap