francisco goya

• pablo picasso'ya ilham veren, en sevdiğim, karanlık ressam.
  
  şöyle ki, picasso'nun guernica'sında sağ üst kısımdaki ellerini açmış figür ve üstündeki laterna, goya'nın 3 mayıs'ında sol tarafta, alttadır. dahası goya'daki laterna, elleri açık şekilde ölmüş adamı aydınlatmaktadır. picasso ispanyol iç savaşı'nı 3 mayıs'la özdeşleştirmiştir.
  
  http://www.ibiblio.org/…goya.shootings-3-5-1808.jpg
  http://arts.anu.edu.au/…mages/picasso.guernica2.jpg
• los caprichos ve disasters of war cizimlerinde gorulebilicek bazi olaylar:
  - vucuttan kesilmis ve sacindan agac dalina baglanmis kafalar
  - kafasi kesilmis ve kaziga oturtulmus vucutlar
  - asilarak oldurulmus ve hala asili duran bi adamin agzindan dislerini cikarmaya calisan kadin
  - esek basina sahip insanlar
  - adamlarin karinlarini demekte olan baska adamlar
  - kadina tecavuz eden adamlar
  - oldurulmus bi kadina tecavuz eden adamlar
  - yerde duran bissuru olu insan ustune kusan adamlar
  - birini sisleyerek ve sopalarla doverek olduren insanlar
  - birini ayak bileklerinden baglayarak atin arkasina takip yerde surukleyerek oldurenler
  
  ve daha da kotuleri.. inanilmaz derecede gucludur bi cizimler. renkli olmamalarina ragmen savasin gercekten ne oldugunu gosterir. cesurdurlar. insanin tuylerini diken diken ederler.
• doktoru ve arkadaşı " içindeki dehşeti, duvarlara at, yansıt ve kurtul" demese dünya daha az olacaktı..
• "goya, o kara düş bilinmeyen şeylerden,
  pişirilen dölütler şabat zamanları,
  aynada cadılar, çoraplarını çeken
  çıplak kızlar, ayartmak için şeytanları."
  
  (baudelaire, "fenerler" şiirinden - 1857)
• “usun uykuya dalması...” diyordu resmin altında goya, “...canavarlar üretir.”
  (bilge karasu, "kılavuz" romanından)
  
  francisco goya'nın “aklın uykusu canavarlar yaratır" adlı çalışması:
  görsel
  görsel
• hayati macera dolu bir roman gibi yasayan insanlardan biri. ama yasantisinin her safhasi inanilmaz uclarda, olabildigince ekstrem noktalarda.... tesadufen ortasina dustugu ihtisamdan muthis zevk alirken, o mesum hastalikla ic kulagin allak bullak olmasi... savasi/ savaslari butun dehsetiyle yasamasi, asil bir kadin ve erkek sevgilisi arasindaki kivranislari id ve ego arasindaki karanlik odasindan sanat tarihine yansittiklari ve kizgin yaz sicaginda uzeri buz tutmus mor kara uzumlerin sirasina karistirilmis gelincik sarabi lezzetiyle insani sarhos edip hem yuregini burkan, hem derin derin dusunduren bir adam goya .....
• evine kapanıp^* duvarlara boyadığı black paintings'e, ve de diğer vahşet ile dolu çizimlerine zaman zaman bir sebep olarak da o zamanlar kullanılan kurşun bazlı boyalar gösterilir. ilk başta gayet huzur dolu resimler çizerken, daha sonra bu kadar etkileyici biçimde, bazı insanları rahatsız edecek kadar kuvvetli vahşet tasvirleri ile dolu resimlere geçişinde (ama özellikle de black paintings içindir bu) kurşun bazlı boyanın yavaş yavaş delirtici etkisi olduğu söylenir, ne kadar doğrudur bilinmez.
• uzun bi süre saray ressamı olarak resim üreten ancak geçirdigi bi rahatsızlıktan sonra sagır kalan ve sonrada kafayı tamamen çizen, iç dünyasında yasadıklarını canavarlarla yada dogaüstü varlıklarla anlatmaya baslayan asmıs süper bi resim sanatcısı.
• kraliyet ressamı goya'nın "4. carlos'un ailesi" adlı resminde, kral, kraliçe, kardeşleri, çocukları derken toplam 13 kişi olmuşlar. bu 13 sayısından kraliyet ailesi o kadar tedirgin olmuş ki goya da daha önce velazquez'in 4. felipe'nin ailesinin bir kısmını resmettiği "las meninas" adlı tablosunda yaptığı gibi resmin sol köşesinde karanlıklar arasına kendini eklemiş:
  
  http://tr.wikipedia.org/…letimestamp=20071215235525
• gravür çalışmaları oldukça ilgi çekici olan, içine kapanmaya başladıktan sonra oluşturduğu eserlerin daha grotesk sayılabileceği değerli çalışmaların sahibi bir sanatçı.
  
  duyma yetisini yitirmesiyle, gözlerinin de görme işlevinin mutasyona uğradığına inanıyorum. gözlerindeki perde kalkmış ve ona gözükenleri daha güzel yansıtabilmiş gibi geliyor bana.