envy

• siyah kusak ucuncu dan sahibi oldugum psikolojide, jealousy ve envy gunluk hayatta kullanilandan biraz farkli. gunluk hayatta envy gipta gibi de kullanilabiliyor; hic gocunmadan birine "i envy you" diyebilirken, " i kiss you" veya "i jealous you" dememek lazim. kiskanclik daha kaka sanki.
  
  aslen farklari su: jeaolusy uc kisi gerektirirken, envy iki kisi arasinda olur. cunku jealousy kisinin bir kaynagini/guvenlik unsurunu baskasina kaptirmasi olasiligina karsi gelistirilen bir tepki. mesela kopeksiniz diyelim, hatta demeyelim, basbayagi itogluitsiniz asabimi bozmayin. neyse, sahibiniz yemek ve barinak sagladigi icin ona bagimlisiniz, aranizda bir iliski var. bir gun eve baskasi geldi, size yuz veren yok, kakara kikiri icip dansetmeye basladilar. kafayi yersiniz; vay bu benim sahibimi mi calacak, vay benim kemikler buna mi gidecek, vay hav hav, vay bark bark. bu kiskancliktir. diyelim 3 milyor yil bekleyip hominide evrildiniz, evlendiniz. esinizi kiskanmak da ayni mantikla calisiyor. es bir kaynak cunku, ureme, para, duygusal tatmin, bor madeni. bu tanimdaki evrimsel psikolojik perspektif asikar, kiskanmayan insanin zamaninda hayatta kalip uremesi cok zordu.
  
  envy ise iki kisi arasinda, zayifin gucluye karsi duydugu asagilik kompleksinden kaynaklaniyor. daha iyi is yapan yan bakkalin dukkanini kundaklayan adamdan bahsederken "komsusunu kiskandi" deriz ama aslinda burada olan envydir.
  
  bazen ikisi kolkola olur: "su kecinin boynuzlarina bak, bende de oylesi olsaydi hatunu buna kaptirmazdim, harem kurdu kendine ayi". kuracak tabii haremini, en iyi genler onda, kim senin gibi capulsuzu ne yapsin?
  
  iki haliyle de kiskanclik/gipta/haset, yedi temel duygudan biri degil. yani kizginlik, igrenme, heyecan gibi yuz ifadelerine kolayca eslestirilebilen, kulturden bagimsiz her cocukta erken yasta bas gosteren saf duygulardan biri degil. daha kompleks ve varligi da kompleks bir beyne isaret ediyor. ozellikle kiskanclik(jealousy olani) duyamamak -kaynak korumasi babindaki evrimsel dezavantajlarinin yaninda- modern insan icin gelismislik olcutu degil, akil hastaligina isaret ediyor. niye? cunku kiskanclik duyabilen biri sunu idrak etmis demektir: karsisindaki de kendi istekleri, kendi planlari olan bir canli; eger cikarlari gerektirirse beni satabilir, hatta satmis da, demek onun isteklerini dikkate alarak davranmazsam kaybederim, dunyada salt ben yokum, herkesin merkezinde oldugu kendi dunyasi var.
  
  bu karmasiklikta dusunemeyen birinden empati beklenmez mesela, kolaylikla canilik edebilir, yaptiginin canilik oldugunu kavrayamadan hem de.
  
  yani dozunda jealousy aslinda hem gerekli hem de iyi bir sey, saglikli bir beynin isareti. envy ise savunma merkezli degil, daha kisisel, daha yikici ve ufak dozu bile bir seviyede kendine guvensizlige isaret ediyor. o yuzden olsa gerek, kiskanclik yerine envy temel bir gunahtir
• ing. kiskanmak, gipta etmek, hasedinden catlamak vs.
• envy tam anlamiyla kiskanclik degildir.. asla sahip olamayacagini bildigin bir seyi kiskanmaktir envy..
• söz konusu yedi ölümcül günahtan biri olan "envy" olduğunda, türkçeye neden "haset" olarak çevrilmesi gerektiğini ve neden "kıskançlık" olarak çevrilemeyeceğini ayırt edebilmek için, bir karakter olarak envy'nin dr. faustus'un altıncı sahnesinde yaptığı konuşmanın tek bir cümlesine bakmak kafi:
  
  "... i cannot read, and therefore wish all books
  were burnt. ..."
  
  yani diyor ki;
  
  "... okuyamam, ve bu yüzden dilerim ki
  yansın tüm kitaplar. ..."
  
  kıskançlık dediğimiz, her insanda bir yönüyle bulunması gereken ve insanı daha iyiye doğru harekete geçiren bir kavramdır. haset ise, karşısındaki ilerlemiş vaziyetteki insana ulaşamayacağını anlayan insanın, aradaki mesafeyi kapatmak için önündekini engelleme düşüncesidir. bir örnekle açıklamak gerekirse;
  
  bir maratonda yarışmakta olan iki insanı ele alalım. a kişisi birinciyken b kişisi ikinci olsun. eğer b kişisi, karşı herhangi bir saldırıda bulunmaksızın tamamen kendi çabasıyla, a kişisine ulaşmayı planlıyorsa, buna kıskanmak denebilir. fakat eğer b kişisi, kendi çabalarıyla rakibine ulaşamayacağını anlar ve a kişisini çelme takma, arkadan çekme gibi etik dışı yöntemlerle geçmeye kalkışırsa bunun adı haset olur.
  
  yani nereden bakarsak bakalım, haset bir insanlık suçudur, erdemsizliktir. envy de, jealousy'nin "kıskançlık" olarak çevrildiği türkçemize, tam da bu sebeple, "haset" olarak çevrilmelidir.
• 1992 yılında kurulmui japon grup. tetsuya fukagawa (vokal/programlama), nobukata kawai (gitar), manabu nakagawa (bass), dairoku seki (davul) ve masahiro tobita (gitar)dan teşkil.
  
  http://www.sonzairecords.com/envy.html
  http://www.rock-action.co.uk/index.php?id=24
  http://www.temporaryresidence.com/bands/envy.php
  
  albümleri:
  
  1996 breathing and dying in this place
  1998 from here to eternity
  2001 all the footprints you've ever left and the fear expecting ahead
  2003 a dead sinking story
  2006 ınsomniac doze
  2010 recitation
  
  single:
  
  2011 as serenity calls your name
  
  ep:
  
  1999 angel's curse whispered in the edge of despair
  2000 the eyes of final proof
  2000 the eyes of single eared prophet
  2000 burning out the memories
  2003 yaphet kotto / this machine kills / envy
  2007 abyssal
  2008 envy / jesu
  2008 thursday / envy
• japonyalı screamo post hardcore türünü icra eden grup.
  
  kadro şöyledir:
  
  tetsu fukagawa: vocals
  nakagawa: bass
  tobich: guitar
  nobu: guitar
  dairoku: drums
• en guzel cevirisi "haset"tir kanimca. kiskanmanin daha aktif, daha zararli bir cesidi adeta. keskin sirke falan.
• 7 günahtan biri; gucci'nin en bi güzel kadın parfümü.
• manyak futbol spikerlerinin fransiz futbolcu henry'nin adini soyleyememeleri uzerine ba$vurduklari dogaclama sacmaliklardan biri. (ayrica anri, anvi gibi soyleni$ler de vardir.)
• (bkz: 7 olumcul gunah)