edirne vakası

• feyzullah efendi vakası olarak da adlandırılmaktadır. viyana başarısızlığının yarattığı konjonktürde devrin şeyhülislamı feyzullah efendi'nin devlet kademelerindeki gücü, kadrolaşma ve ıı. mustafa'nın yukarıda da belirtildiği üzere devlet merkezini edirne'ye kaydırması gibi sebepler bu olayı doğuran ana etmenlerden gösterilmektedir. 1702 ocak ayından itibaren kadrolaşmadan hoşnut olmayan devlet adamları, istediği kadrolara getirilmeyen feyzullah efendi karşıtı ulema ve asker kökenli kimselerin şehzade ııı. ahmed'i ön plana çıkarmaya çalıştıkları kaydedilir. ancak feyzullah efendi kendi kadrolarını ve nüfuzunu kullanarak bu ayaklanmaları önden engellemiştir. burada ilginç olan nokta ıı. mustafa tüm bu durumlardan rahatsız olsa da rami paşayı sadrazam yaparak şeyhülislamın gücünü korumaya çalışmasıdır. ancak bu durum ters tepmiştir. nitekim rami paşa'nın ilk hedefi şeyhülislamın gücünü kırmaya çalışmak olmuştur. ancak 1703 temmuz ayında bu siyaset sultana karşı bir harekata dönüşmüştür. hatta kontrolden çıkan isyan sebebiyle rami paşa bile hedef haline gelmiştir. nitekim sultan tahttan indirilmiş, yerine ııı. ahmet çıkarılmıştır. feyzullah efendi ise pravadi'de yakalanarak feci bir biçimde katledilmiştir. bir ilginç ve bir o kadar da ironik nokta da ııı. ahmed'in edirnede tahta çıkmasıdır. kendisinden sonra edirne'ye uzun süre ikamet için giden bir osmanlı sultanı da olmamıştır. bu konu ile ilgili olarak naima, silahtar, şefikname ve anonim tevarihlere başvurulabileceği gibi pek çok tetkik eser de kaleme alınmıştır.