zipf kanunu

• 1902-1950 yılları arasında yaşamış harvard lı dilbilimci george kingsley zipf in geliştirdiği kuram. kısaca zipf e göre ingilizcede birkaç kelime çok fazla görülürken, çoğu kelime de az görülmektedir. zipf kanununa göre bir kelimenin görünme sayısı, en çok görülen kelimenin görünme sayısı / söz konusu kelimenin tüm kelimeler arasında sıralamasıdır.
  
  örnek olarak 10 kelimeden oluşan bir dilimiz olsun ve en yaygın kelime bu dilde hazırlanan tüm metinlerde 100 defa gözüküyor olsun. dolayısıyla sırasıyla her kelimenin gözükme yaygınlığı şu şekildedir:
  
  1. kelime=> 100/1 =100
  2. kelime =>100/2 = 50
  3. kelime=> 100/3 = 33,3
  4. kelime =>100/4 = 25
  5. kelime=> 100/5 = 20
  6. kelime =>100/6 = 16,6
  7. kelime =>100/7 = 14,3
  8. kelime =>100/8 = 12,5
  9. kelime =>100/9 = 11,1
  10.kelime=>100/10=10
  
  bu örnekte de ortaya çıktığı üzere sıralamadaki ilk kelimeler diğerlerine göre çok daha fazla gözükürken, diğer tüm kelimeler yaklaşık ve az sayılarda görülmektedirler.
  
  zipf harvard üniversitesinde çince üstüne çalıştı fakat zipf kuralı internet in gelişimi ve yaygınlaşması ile daha fazla önem kazandı çünkü internet üstünde bulunan veriler ve bu verilere olan talep zipf kuralına uygundu: bir kaç dosya veya web sitesi network üzerinde çok talep görürken çoğu dosyaya ya da web sitesine çok az talep bulunmaktaydı. ayrıca zipf kuralının şehir bilimciliğine de uygun olduğu tespit edildi, nüfus akışı belli fakat birkaç şehire yüksek olurken diğer çoğu şehire az olmaktaydı. anlatılan hikayelere göre kuralını ispat etmek için zipf onlarca üniversite öğrencisine iş imkanı sağlamış, onlardan kitap, dergi, gazete ve başka yazılı metinlerde kelimelerin görünme sayılarını hesaplamaları için ücretler ödemiştir.