• 1835-1836 yıllarında, teksas'taki amerikalılar (beyaz, anglo-sakson bazı fransız ve alman yani kısaca ispanyolca konuşmayanlar) ile meksikalıların antonio lopez de santa anna önderliğindeki merkezi meksika hükümetine karşı ayaklandılar ve bu ayaklanma neticesinde ayrı bir devlet olarak teksas cumhuriyeti kuruldu.

    teksas'ın durumu öteden beri biraz gariptir. şimdilerde nasıl çok fazla meksikalı nüfusa sahipse (ki meksika'dan koptuğu için gayet normal aslında) ispanya imparatorluğunun kolonisiyken de geniş araziler, ticaretin yoğun olması ve madenleri dolayısıyla diğer beyaz avrupalı göçmenleri de cezbeden bir yerdi ve meksika içerisinde beyaz azınlık nüfusunun en yoğun olduğu yerlerden biriydi. bugün amerika'nın meksikalı göçmenlere yaptığının bir benzerini dün meksika beyaz göçmenlere yapıyordu. amerika'nın yayılmacı politikasının bir sonucu olarak beyazları ülkeye gönderdiklerini öne sürüyor ve beyazlara ayrımcılık yapıyor, engellemeye çalışıyordu.

    şunu da belirtmekte fayda var; isyan (ya da devrim) sırasında yerli teksaslılar (yani meksikalılar) da beyazlara (amerikalılar) yardım edip, beraber savaşmışlardır (zaten bu yüzden bugünkü teksaslı meksikalılar fethedilmişlik duygusu yaşamazlar pek ama bu tarafta çok fazla göçmen de olduğu için bu duyguyu taşıyan insanlar da var. çok karışık konu, toparlayamam diye korkuyorum, sonra tekrar değinirim). meşhur alamo kalesi kuşatması (ya da alamo savaşı) bu olay sırasında yaşanmıştır. bizzat başkan lopez de santa anna'nın yönettiği kuşatma 13 gün sürmüş ve kaleyi savunan hemen herkes öldürülmüştür.

    daha sonra tekrar toparlanan teksaslı birlikler san jacinto savaşında meksikalı birliklerle yine karşılaşmış ve bu defa galip gelmişler. ama alamo'dan kalan hınçları yüzünden epey bir savaş suçu da işlemişler (teslim olanları öldürmek, idamlar, işkenceler, ölü bedenlere kötü muamele gibi). meksika başkanı bu savaş sırasında esir alınmış. orduyu güneye yollamak suretiyle canını kurtaran başkan daha sonra serbest bırakılmış (adam ülkeyi 20 yıl daha yönetmiş sonra). velasco anlaşması ile savaş sona erip, teksas cumhuriyeti kurulmuş.

    ama teksas'ın bağımsızlığı çok uzun sürmemiş. 28. eyalet olarak 1845 yılında amerika birleşik devletlerine katılmış. tabii meksika birleşik devletleri bu durumdan pek memnun olmamış, oldu bittiyle koca bir toprak parçasının ellerinden alındığını düşünmüşler. bu sürtüşme daha sonra 1846-1848 meksika-amerika savaşına sürmüş, onu da başka zaman anlatırım.

    tema: (bkz: latin amerika tarihi)
hesabın var mı? giriş yap