6 entry daha
  • 14 kardeşinin en büyüğü olarak 1755'te doğmuş, muhtemelen hem amerika birleşik devletleri'nin hem de dünyanın en çok atıf alan yüksek mahkeme (anayasa mahkemesi) kararı olan marbury v. madison'ın gerekçesini yazan baş yargıç. 1801-1835 yılları arasında yüksek mahkemede görev yapmıştır. mahkemeye katkısı çoktur. onun zamanında tüm yargıçlar mahkemeden çıkmaz olmuş, beraber yiyip içmeye başlamışlardır. bu da ister istemez tüm kararlara bir şekilde sirayet etmiştir. kararlar ağırlıklı bir şekilde oybirliğiyle çıkmaya başlamıştır.

    kişisel olarak federalist selef başkan john adams'ın yakın dostu; cumhuriyetçi halef başkan thomas jefferson'ın ise hem uzaktan akrabası hem de soydan düşmanıdır. hatta marshall'ın kayın validesi, jefferson'ın büyük aşkı olup onun evlilik teklifini reddetmiş; üstüne bir de damadıyla bunun goygoyunu çevirip durmuşlardır*.

    marshall aslen çok iyi bir yargıç olsa da aynı zamanda tam bir politik deha; çok büyük bir liderdir. esasen tek bir davayla değil, mahkemedeki varlığıyla yeri yerinden oynatmıştır. aynı zamanda amerikan bağımsızlık savaşında gönüllü savaşmış büyük komutandır. kendisini yüksek mahkemeye baş yargıçlığına atayan john adams'tır. ama bunu bilerek değil, biraz şans eseri yapmıştır. resmen adam yokluğundan atamıştır. adams seçimi jefferson'a kaybettikten ve halihazırdaki yüksek mahkeme baş yarıgıcı sağlık sorunları nedeniyle görevinden ayrıldıktan sonra alelacele birilerini atamaya çalışmıştır. atamaya çalıştığı kişi/kişiler bu görevi iade etmiş ve adams kimi atayacağım ya ben diye o zamanlar devlet bakanı olan marshall'a dert yanarken bir anda kafasında ampüller çakmış, buldum seni atayayım demiştir. marshall zaten adams hayranıdır. onun isteği marshall için geri çevrilemez bir emirdir.

    aslında çok kez kendisine atfedilen kanunların yargısal denetiminin kuruculuğu yalnızca amerikan yüksek mahkemesi düzeyinde kendisine aittir. zira kendisinden önce de federe ve federal düzeyde amerikan mahkemeleri kanunların anayasallık denetiminin yapılabileceğini kabul etmekteydi. ama amerikan yüksek mahkemesi düzeyinde ilk kez bu karardır bir kanunun anayasaya aykırılığı dolayısıyla geçersiz kılan. aslında bu karar bir anlamda marshall'ın politik dehasının ürünüdür de neyse. ayrıntısını merak eden zaten buraya değil kitaba makaleye bakar.*
2 entry daha
hesabın var mı? giriş yap