300 yıl sonra matbaa ile tanışan zihniyet

• kimilerince, gecikmenin nedeni siyasi ve dinsel nedenlerle değil, saray çevresinde kümelenmiş ve el yazmasıyla geçinen, padişahlara yakın ve kısmen zengin kesimin işlerini kaybetmemek için yaptıkları lobiye bağlanıyor. bu varsayım altında; kendi işini kaybetmek istemeyen birkaç bin kişinin, koca bir ülkeyi batıran etkenlerden biri olmasını sağlayan zihniyettir.