the idiot

• elif batuman'ın penguin yayınlarından çıkan 2017 tarihli romanı.
  
  "the possessed: adventures with russian books and the people who read them" kitabını okumuş ve çok beğenmiştim. orada burada denk geldiğim yazılarını da okudum. başarılı bir yazar olduğuna-olacağına dair güçlü bir kanaatim var.
  
  ilk romanının çıktığını gördüğümde sipariş ettim.
  
  türk kökenli amerikalı selin'in harvard'daki ilk yılını, dünyaya ilişkin gözlemlerini, macar ivan'la arasındaki yakınlaşmayı -daha uygun bir kelime bulamadım-, geleceğine dair arayışlarını, dil ve farklı kültürlerle ilişkisini anlatıyor. ya da başka şeylerin yanında bunları da anlatıyor diyelim.
  
  önünde uzanan hayatla, genç olmakla, öğrenmekle ve ilk aşkla ilgili söyleyecek çok şeyi olan bir kitap.
  
  ama...
  
  hani bir arkadaş grubuyla gece bara gidersin. yanına sempatik ve konuşkan bir kız oturmuştur. ilk başta kızın hem anlattığı konular hem anlatma şekli çok hoşuna gider, keyifle dinlersin. fakat süre uzadıkça kızın anlattıklarına duyduğun ilgi azalmaya başlar. telefonla oynamaya, bara girip çıkanlara bakmaya, diğerlerinin konuştuklarını dinlemeye başlarsın. kız bu mesajların hiçbiri almaz, anlamaz; aynı ses tonu, aynı eğlenceli üslupla anlatmaya devam etmektedir ve artık epeyce sıkıcı hale gelmiş olduğunun farkında değildir. bitireceği yeri bilse ya da anlattıklarını biraz çeşitlendirebilse sonradan o geceyi güzel hatırlayacaksındır. ama kız çok uzatmıştır ve sen bir bahaneyle kızın yanından kalkıp masanın öbür tarafına oturmaya gittiğinde duyduğun tek his ferahlamadır.
  
  işte öyle biraz...
  
  hiçbir kitabı yarıda bırakmadığım için bir şekilde sonuna geldim ama bittiğinde üstümden yük kalkmış gibi oldu. yarıda bırakana neden bıraktın demem; o derece...
  
  430 sayfalık, hacimli bir kitap olan the idiot'ın büyük kısmının anılara dayandığı belli. ama sürükleyiciliği olmayan, bir süre sonra ilginçliğini tamamen kaybeden, ayrıntılarla okuyucuyu boğan bir metin olmuş. elif batuman anı kitabı yazmak için henüz çok genç; bu yeteneği, gözlem kabiliyeti, mizahı ifade tarzıyla çok güzel romanlar yazdıktan, ödüller kazandıktan, dünyaca tanındıktan sonra -bence bunların hepsi için yeterli donanıma ve yeteneğe sahip- yayınlanacak bir kitap olmuş bu.
  
  ha sen kim oluyorsun da bunu söylüyorsun derseniz, haklısınız tabii. okuyup çok beğenen de olur elbette.