pat deneyi

• linkten 1973 tarihli makale okunabilir.
  [on being sane in ınsane places on being sane in ınsane places- rosenhan, 1973]
  
  açıkcası bu deneyin bir çok çarpıcı sonucu olmuştur.
  amerikan psikiyatri derneği bu konuyu ciddiye almış ve tanı kriterlerine amiyane tabirle şekil düzen vermiştir.
  bir çok psikiyatrist tarafından bir hayli ciddiye alınarak incelenmiş aynı zamanda da eleştirilmiştir.
  çalışmanın toplum gözündeki temelleri olarak kabul edilen "deli olmayan ama farklı olduğu için deliler koğuşunda kilitli tutulan mağdur insan" kabusu pek bir pekiştirilmiştir.
  daha ilgi çekici olan ise bu çalışmanın eleştirilerinde yatmaktadır.
  sonuçta semptom (hastanın şikayetleri) ve bulgular (muayene, röntgen laboratuvar,..) bir hastalığın tanısında kullanılmaktadır. psikiyatrik hastalıklarda maalesef röntgen, lab. sonuçları gibi şeylerin etkisi sıfıra yakın olmaktadır. bu bağlamda semptomlarını söyleyen (kafamda sesler duyuyorum gibi) hastaya yönelik bi tedavi başlanmıştır.
  bu bakımdan iki önemli eleştiri getirilmiştir (bana göre).
  1- psikiyatrist (veya genel olarak doktor), semptomları konusunda yalan söyleyen sağlıklı insanı ayırt etmek gibi bir fonksiyonu yoktur. sonuçta düzgünce kurgulanmış, söylemesi gereken semptom düzgünce kurgulanmış bir hastadan bahsedilmektedir.
  2- basitçe bir torba kanı alıp için ve acil serviste doktorun önünde kusun. kustuğunuz şey kan olacaktır. dahiliyeci veya acil servis doktoru sizin mide kanamsı geçirdiğinizi düşünerek sizi hastaneye yatırıp uygun tedaviyi ayarlayacaktır. bu aşamada doktor sizin kan içip, hastanede kan kusan, kısacası mide kanamsı taklidi yapan sağlıklı bir insan olduğunuzu düşünmesi gibi bir şey söz konusu olmayacaktır. ancak 2-3 gün sonra yapılan endoskopi gibi tetkikler sonrası sağlıklı olduğunuz anlaşılacaktır. bu son aşama ise psikiyatri kliniğinde zaman almakta (görüntüleme yöntemler, film, lab. değerleri yol göstermeyeceği için) ve ancak uzun süre devam eden hastalarla konuşmalar sonrası anlaşılacaktır.