mehmet emin resulzade

• bolşevik baskısına rağmen türklük bilincinden geri adım atmamış lider.
  
  "... rusya denen bu büyük evde her millet kendi odasına sahip olmalı. hristiyan milleti bulunmadığı gibi müslüman halkı diye de bir şey yoktur. bu müslüman topluluğa türkiye türkleri, farslar ve araplar da dahildir.
  
  biz büyük türk milletinin çocuklarıyız. ama idil boyu tatarları, türkistanlılar, kazak-kırgız ve azerbaycan türkleri kendi milli özelliklerine ve edebiyatlarına sahipler. bunları ortadan kaldırmaya gerek yok.
  
  ayrı ayrı ırmaklar varsın kendi yataklarında aksın. onların bir araya gelecekleri yer, büyük türk denizidir."
  
  (nisan 1917'de bakü'de toplanan kafkasya müslümanları kongresi'nde yaptığı konuşmadan)