tanzimat fermanı

• türk anayasal gelişmesinin başlangıcı sayılan belge. hatta ilber ortaylı'ya göre "hukuk devleti olma yolundaki ilk manifesto". cogunlukda daha önce hariciyede calışmış babıali bürokratları tarafından kaleme alınmıştır. usulen (daha önceki belgelerdeki gibi) "gucsuzluk ve fakirliğin şeriat kanunlarına uymamaktan ileri geldiği" tekrarlanmakla birlikte, osmanlı tarihinde ilk defa "restorasyon" değil "yenilik" öngörülmektedir.
  ferman , halkın hayatını canını ve dini inancını güvence altına alan ama bu güvenceyi hükümdara değil cıkacak yasal düzenlemelere baglayan bir özellik taşımaktadır.