billy wilder

• senatör makkarti döneminde yarim agizla da olsa tavir koymuslugu vardir ustanin. günlerden bir gün yönetmenler toplantisinda cecil b. demille yine biybiy etmekte, serrefsiz komunistlerin köküne kibrit suyu diye yirtinmaktadir. john huston nam mümtaz sahsiyet söz alir, "biz ikinci dünya savasinda cephede ülke icin ugrasirken siz ne yapiyordunuz? burada komunist mi avliyordunuz?" diye cikisir. demille bozum olur. sonra makkartinin politikasi dogrultusunda filmlere otosansür uygulanmasiyla alakali oldugunu zannettigim bir oylama yapilir. leo mccarey, oylamanin acik yapilmasini teklif eder, tabii essekce bir tekliftir bu; kimsede acik acik karsi cikacak, muhalefet yapacak göz yoktur. cadi avi yüzünden ülkeden kacmak zorunda kalan onca insan varken kac kisi alenen kariyerini tehlikeye atmak ister ki, suya sabuna dokunmayip güzel güzel filmini cekmek varken.
  
  her neyse oylama yapilir, tüm salon sansür lehine oy verir, sonra aleyhte oy veren var mi diye sorulur. john huston kararli bir sekilde elini havaya kaldirir. amma bir de baksin ne görsün, salonda cit cikmamaktadir, öne bakar yok, saga bakar yok, sola bakar kimsede tis yok. sonra dönüp bir arkasina bakar; cekingen bir tavirla elini kaldirmis, ufak tefek bir alman yahudisiyla karsilasir: billy wilder. koskoca salonda bir wilder, bir de huston vardir karsi cikacak cesareti gösteren. eh baska türlüsünü duysaydik hosumuza gitmezdi zaten.