proof of work

• herhangi bir zimbirti^* talep eden birimden^* istenen, zimbirti^* icin efor sarfedildigini kanitlayan gosterge. boylece zimbirtiyi saglayan kaynak, bunu kime ve nasil verecegini saglikli bir sekilde duzenleyebilir.
  
  ornegin taksimde dagitacagim bir tepsi baklavam olsun. oncelikle heykelin oraya gidip "gel vatandas bedava baklava dagitiyoruuum!!" desem 10 saniye icerisinde ustumu basimi yirtip elimdeki baklavayi kaparak uzaklasak yarmalar cikabilirdi. ama ben yarmalarin ya da sayisal ustunlugu olan tiplerin degil, hakikaten baklavayi hakettigine inandigim belirli kisilerin onu almasini ve ayni zamanda bunu yaparken agzima zicmamalarini istiyorum.
  
  baklava ornegiyle paralel olarak simdi de bitcoin'i dusunelim. bitcoin protokolunun calisma mantigi da baklava dagitmaktan farkli degil. orada da baklava yerine blok dagitiliyor. her bir blok da onu alana belirli bir miktar bitcoin veriyor. eger bloklar taksimde baklava dagitilir gibi dagitilsaydi en fazla sayida bilgisayari olan farkli kimliklerde gozukup cok sayida blok isteyecegi icin en zengin olurdu. 90'li yillarda star gazetesi bedava pringles dagitirken hangimiz bakkala bir kere kapsonlu, bir kere kapsonsuz gidip bedava pringles almadik^*? diger taraftan her isteyene blok verildigi durumda bilgisayarlar "bana ver!, bana ver!" dedigi icin o network'te kaos cikardi^*. iste sonuc olarak tum bunlardan korunmak icin bitcoin her bir gecerli blok icin onun hakedildigini kanitlayan bir karakter dizisi istiyor. bu karakter dizisinin de belirli ozellikleri tasimasi gerekiyor. iste bu ozellikleri tasiyan karakter dizisini uretmek de bol miktarda islemci gucu gerektiriyor. bu da bitcoin'deki proof of work^* oluyor.
  
  (bkz: hashcash)
  
  ukte: prf quirrel