çernobil faciası

• bati reaktorleri etraflarinda beton bir zirh ta$irlar. bu zirh, oyle dayanikli tasarlanir ki, ucak carpmalari ve direk bomba isabetlerine bile dayanabilir. fakat dogu reaktorlerinde (ki buna bazi cin yapimi reaktorler de dahil), bu koruyucu zirh maliyetten du$ulsun diye konulmaz. ulan e$$ek sipalari, araba mi ulan bu standart ve extra aksesuar olarak ikiye ayiriyorsunuz bunlari?
  
  cernobil reaktorundeki kazayi ozetlemek gerekirse, rus yapimi plastik bir lada otomobili, frenlerini cikartip, direksiyonunu sokup, camlarini siyaha boyayip ondan sonra yoku$tan a$agi salarak, "acaba kaza yapacak mi bu yav?" diye beklemek neyse, nukleer reaktor operasyonunda cernobil'de yapilan hatalar da onlardir. gerzek ruslar, bir tehlike testi yapmaya cali$irlarken (core meltdown), bilerek once sogutma sistemlerini devre di$i birakirlar. ama fail-safe sistem, elle devre di$i birakilan sogutma kontrolunu override eder ve sistemi devreye sokar. bunun uzerine gerzek ruslar, fail-safe sistemi devre di$i birakmak icin reaktorun elektrik sistemini kapatirlar. bu sefer de dizel jeneratorler devreye girince, ebleh arkada$larimiz butun jenerator sistemini devre di$i birakirlar, ondan sonra da core meltdown simulasyonuna ba$larlar.
  
  haliyle gerzek arkada$lar, 1. reaktorun erimeye ba$ladigini anlamazlar, cunku hic bir sensor ve kontrol cali$mamaktadir. 2. reaktorde bulunanlar, ortamda rad oraninin yukselmekte oldugunu farkederek iyot haplarini alirlar ve pacayi kurtarirlar, ama 1. reaktorde olanlar keriz keriz erimeye ba$lar.