philippe le bel

• philippe le bel, ya da philippe iv, 1285 yilinda fransa tahtina oturur... kendinden onceki krallarin fetihleriyle, yeni kralin yonetmeye basladigi imparatorluk, bugunku fransa sinirlarina cok yakindir...
  
  o zamanki ingiltere krali edward i gibi, philippe de monarsinin daha guclu olmasi icin politikalar gutmekteydi... aslinda bu iki kral yonetimlerinin ilk zamanlarinda birbirleriyle gaskonya icin savasmis, savas edward'in burayi almasiyla sonuclanmis ama baska yerleri fethetmesini engelleyebildigi icin prestij acisindan philippe daha guclu cikmistir... bu savaslar sirasinda mali kaynak olarak philippe ruhban sinifinin vergilendirilmesini kullanmistir... bu vergilendirme yuzunden, zaten ruhani liderlik icin rekabette oldugu, papa boniface viii ile iliskiler kopmustur... philippe, boniface karsiti romali colonnas ailesini yerlesmek uzere fransa'ya davet eder... savaslar sonrasinda da kizini ingiltere prensi edward ii ile evlendirir... edward i oldukten sonra yeni ingiltere kralicesi, edward ii'nin esi, philippe'in kizidir...
  
  papa boniface viii, 1300 yilinda, roma'da buyuk bir toren duzenler ve kendini sezar ilan eder... boylece tarihte evrensel hakimiyet iddia edebilecek kadar guclu son papa olur...
  
  1303'de boniface viii, philippe'in ajanlari tarafindan anagni'de saldiriya ugrar... asil amac papayi yakalayip kara buyu ve sapkinlikla yargilamaktir ama boniface saldiri sonrasinda kalp krizi gecirerek olur... boniface'in yerine benedict xi gecer... bu sirada, philippe'in en onemli danismanlarindan guillome de nogaret isimli bir bakan, katarlar ve tapinak sovalyeleri aleyhine propagandalara baslar... aslina bakildiginda kendisinin kokenleri katarlara dayanmakatadir... ailesi toulouse'da bu mezhebe bagli olduklari icin infaz edilmislerdir... aslen niyeti roma kilisesi'ne karsi gelmekken, soylemi anti-ortodoks ve sapkinligin goruldugu yerde ortadan kaldirilmasi uzerine kurulmustur...
  
  benedict xi 1304 temmuzunda olur... meydan philippe'e kalmistir... hemen kendi adayi olan bordeaux baspiskoposu bertrand de got'u aday gosterir ve adayi, clement v papalik gorevine getirilir... philippe papayi surekli fransa'da ya da fransa'ya yakin yerlerde tutmus, alinacak onemli kararlar sirasinda ya olay mahallinde bulunmus ya da askerleriyle baski yapmistir... zaten hasta, muhtemelen kanser, olan clement surekli kolit ve dizanteri ataklarina maruz kalmaktadir... yaslidir ve ahlaken de philippe'e karsi koyabilecek bir yapida degildir...
  
  clement 1306'da tapinakcilarin buyuk ustasini kibris'tan cagirir... bu jacques de molay'den baskasi degildir... de molay yeni bir hacli seferi planiyla gelir... papa ilk once tapinakcilarin ve avrupadaki fransiz ordularinin birlesmesi onerisini ortaya surer... philippe'in hosuna gitmistir bu oneri... hristiyanlik aleminde buyuk bir etkiye sahip olacaktir ve yerine gececek cocuklari belki yeni duzenin basina gececektir... ama geleneklere bagli olan de molay oneriyi reddeder... zaten philippe yirmi yildir hacli seferleri icin hic birsey yapmadigi gibi oraya ayrilmasi gereken fonlari da harcamis ve kutsal topraklar icin en ufak bi girisimde bulunmamistir... ayrica buyukbabasi louis ix ve babasi philippe iii bu sonuc alinamayan seferlere servet akitmistir... philippe bu gelenegi surdurmek niyetinde degildir...
  
  philippe yine o siralarda yahudilerin servetlerine de el koymus ve onlari yerlerinden surmustur... tapinak sovalyeleri avrupa'da arazi sahibidirler... hatta kendileri vergi toplayabilmektedir... avrupa'da ciddi bir guc olmuslardir... bu durum tapinak sovalyelerinden borc almis olan philippe le bel ile birlikte, asil kesiminden insanlarin da tepkisini cekmekte ve tapinakcilardan kurtulunmak istenmektedir... onlari savunacak cok insan cikmayacaktir.... daha once tapinakcilara verilen arazileri geri almak isteyeceklerin sayisi cok fazladir... zaten tapinakcilar onlara gore basarisiz olmuslardir... kutsal topraklar muslumanlarin elindedir... tapinakcilar ilginc bir sekilde savaslar sirasinda muslumanlarla carpisirken gece oldugunda onlarla bilgi alisverisinde de bulunmaktadirlar... 1306'da yaptigi devaluasyon sonrasinda cikan ayaklanmadan kurtulmak icin, philippe paris tapinagina siginmis ve orda tapinakcilarin ne kadar servetleri olduguna dair gayet iyi bir fikir edinmistir... tapinakcilar hep guc gurubu olarak hem de mali acidan philippe ve avrupa icin bir tehdit halini almistir...
  
  1307'de de molay yeniden paris'tedir... philippe, tapinakcilarin sapkin olduklarini one surerek onlari tutuklatmaya baslar... erginleme torenlerinde isa'ya kufretmek, haca tukurmek, escinsel iliskide bulunmak suclamalardan birkacidir... philippe daha once clement ile bazi gorus alisverislerinde bulunmus ama tutuklamalar icin papalik izni almamistir... tutuklamalardan sonra engiziyon, ki hepsi philippe'in atamalara baski yapmasiyla gorevlerine gelmistir, tapinakcilarin oldurulmesine karar verir... bir kisim tapinak sovalyesi tutuklamalardan kacmayi basarmis ve iskocya'da masonlugun temellerini atmislardir... tutuklananlar, de molay dahil olmak uzere yakilarak cezalandirilmistir...
  
  (kaynak: umberto eco - foucault sarkaci ve gordon napier - the rise and fall of the knights templar)