afyonu patlamak

• osmanlı zamanında ramazan aylarinda halk kısmından kimseler, gün içerisinde esrar kullanamadıkları için sahur vakti şu anki "gripin"e benzeyen bir kapsül ile bu esrarları yutarlar. kapsul vücut sıcaklığı ve mide asidiyle ancak 2-3 saat icerisinde çözülür ve tabir caiz ise patlar. hoşluk ve mutluluk bu patlamadan sonra gerçekleşir. bu durum, halk tarafından bir teşbih ile genel akışa yansıtılarak, sabah kalkılıp da zihnin kendine gelinceye kadarki sürecindeki asabiyet haline afyonu patlamamış tabirini yakıştırır.
  
  bu deyimleşmiş ibare toplumsal hayatta o kadar geniş yer kaplamaktadır ki kadı tezkirelerinde dahi kullanımlarına rastlanır. 15. ve 16. yüzyıl örneklerinde yapılan savunmalarda " sabah saatleri idi, henüz afyonum patlamamış olduğundan karşı tarafa sinirlenip, bir taş ile kafasına vurdum" gibi savunmalar görebilirsiniz. (14. 15. ve 16. yüzyil tutanaklarında olmasına rağmen daha sonraları rastlanmamasının sebebi 17. yüzyil başları ile birlikte yasaklar ve düzenlemelerin artmasıdır.) ayrıca, hükümlerde bu afyon patlamama olayının hafifletici sebep olarak kabul edildiğine de rastlanılabiliyor.