kolları bağlı odysseus

• melih cevdet anday'ın muhteşem şiiri. "göçebe denizin üstünde" isimli şiir dosyasıyla beraber tek bir kitap halinde yayınlanmıştır. melih cevdet bu şiirinde ezra pound'ın the alchemist (simyacı) adlı şiirinden, eliot'ın waste land'inin (çorak ülke) kimi parçalarından yararlandığını söylemiştir. bu şiirin birinci bölümünün üçüncü kıtasının birinci dizesinde baudelaire'den alıntı yapmaktadır ayrıca. kolları bağlı odysseus'daki alıntılar ve yeniden yazmalar da bunlarla bitmemektedir. tennyson'dan tutun, şeyh galip'e, wallace stevens'ın şiirlerinden, davud'un mezmurlarına kadar çeşitlilik sunan kaynaklara dayanan çok ama çok boyutlu bir şiirdir bu:
  
  sözlerim varsa
  var demeksin
  
  birinci bölüm:
  
  1.
  ağır bir zamandı sürekli ve anısız
  gözden önceki göz içindi yalnız
  somut hayvanlar yürürdü hayvanlarla
  ağaçtan önceki ağaçlar büyürdü
  açardı hasatsız gökyüzünü
  ustan önceki sabah kanlarla
  bulut tapınağında bir yıldız
  
  2.
  evreni tostoparlak uyur böcek
  düşünde gökleyin kocaman
  gök mü yoksa böcek mi önce
  duruşur bir anda geçmişle gelecek
  geyik akarsuları özlediğince
  hem su hem geyiktir akan
  düşle gerçekleyin iç içe
  
  3.
  bildik bakışları ile süzerdi beni
  aynasında sarılaştığım nehir
  çekirgelerle büyürdüm üç adımda bir
  çekirgeler kuru yıldızları yerdi
  acıkmış bir güneşin öğle dikenleri
  çıngıraklarla havayı titretir
  tanrısal uykularımı bilerdi
  
  4.
  ey çocukluk, mutluluk simyacısı!
  alevini bul getir yanmış bakırın
  batı bulutundaki alı indir yere
  ne oldu tomurcuğun içindeki ısı
  kırmızı yaldızla mı damladı altın
  saydam sapın özündeki ambere?
  bul getir korkusuz büyücü, gizci başı!
  
  5.
  yerin üstünde gördük bunu unutma
  herkes yeniden yaşadı ve unuttu
  kalıntılarla uzak anılarla yakın
  kendi görütünde bir kırmızı karaca
  ne güzel yangındı o yangın
  herkes yeniden yaşadı ve unuttu
  yaktığımız mutluluğu unutma
  
  6.
  ey doğa, büyük doğa, sağır kral!
  tasında mermer yaz yağmuru
  kesik bacağında güneş halhal
  çağırıyorsun eski bahçene çocukluğu
  sendin senin mutlu uyruğundu
  sonra baktım pencereme vuran dal
  görünüp yok oldu
  
  7.
  ekşi salkımdan şarabı çıkaran kim
  toprağı ateşten, ateşi sudan
  bitkiyle, böceklei benimle oluşan
  sonra kitaplarda okuyup öğrendiğim
  görünmez ışınlar, iç içe yörüngeler
  bensiz mi yanar, bensiz mi döner
  yasaların içgüdümdü benim
  
  8.
  unutamam o güz ikindisini
  her yanda alı al bir mutluluk
  terli bir at gibi gülümseyiverdi
  düşle gerçek arası dörtnala
  bir koşudan sanki çoğala çoğala
  gelip yitivermişti çarçabuk
  beyaz kulelerle bayraklar ortasında
  
  9.
  şimdi ondan ne ki kaldı
  unutulmuş bir kapı belki kaldı
  değişmez biçim, arı renk, ölümsüz birlik
  o zorunlu kendiliğindenlik
  anılarla geldi gitti kaldı
  duyularda bir ürperti kaldı
  artık eski bahçelerde değildik
  
  10.
  duyular eski ağaçlarım benim
  her gece bütün kuşlarını yiyen
  alaca bulaca fener alayı
  unutup gidilmiş körebelerim
  bilinçsiz bir inatla yeniden
  yeniden boyuna yeniden
  kurup kaldırıyorsunuz bu sofrayı