francisco solano lopez

• araştırmama rağmen hakkında pek bir şey öğrenemediğim yazacaklarıma referans olarak eduardo galeano'ya ait latin amerika'nın kesik damarları kitabını gösteriyorum.
  
  francisco solano lópez tarihine 1865'te tam 5 yıl süren geriye paraguay nüfusunun sadece altıda biri kalan bir soykırım savaşı denk düşer. modern hali ''demokrasi götürüyoruz'' olan bu soykırımın o dönemde emperyalizm eliyle oluşturulan üçlü ittifakın (brezilya- arjantin- uruguay) ülke halkını kurtarıyoruz diyerek yok etmesidir. dış sermayenin dokunamadığı paraguay ulusu diktatör diye anılan gaspar rodriguez de francia'nın yönetimi sırasında köylülerin desteğiyle oligarşiyi yıkmış, iç barışı sağlamış, mal varlıklarını kamulaştırmış, zengin tüccar tacir takımının köküne kibrit yakmıştır. öldüğünde ülkenin durumu diğer latin amerika ülkelerine göre çok çok iyidir. dış ticaret bağımlılığı yoktur, okuma yazma oranı yüksektir, ekonomik kaynaklar devlet elindedir. ölümünden sonra yönetime carlos antonio lopez ile oğlu francisco solano lópez geldiğinde bu yoldan devam ederek pekiştirmişlerdir. toprakların tamamına yakını kamuya aittir, sürekli işlenip yerleşmemek ve satmamak koşuluyla tasarruf hakkı köylülere veriliyordur, ordu güçlüdür, dış ticaret devletin tekelindedir, her şey kendi kaynaklarına dayanıyordur. dışarıya tek bir kuruş! (centova) borcu yoktur. eğitim için gençleri avrupa'ya gönderip, yabancı teknisyenleri getirtip çalıştırıyordur. yani ki emperyalizm sömürgesi yoktur ve bu hemen müdahele edilmesi gereken bir durumdur nihayetinde öyle de olmuştur. savaş başlamadan kazananlar çoktan ülkeyi pay etmişlerdir bile. ''utanç kaynağı tiran'' olarak bahsedilen francisco kimilerine göre destan olan bu savaşta halkıyla yan yana çarpışmıştır. katledilirken ''yurdumla birlikte ölüyorum'' diye haykırdığı söylenir. nitekim tüm bu anlatılanlar yalansa da, söylediği söz doğrudur.
  
  tarih tek ve gerçektir fakat onu yorumlamak çok başka bir şeydir.toplumsal normlar, siyasi görüşler ve çıkarlar, kişisel hisler yazılıp, çizilenlere yön verir. bu sebeple neye inanacağımız araştırmalarımızla kendimizin karar vereceği şeydir. tarihçiler bu iki adam hakkında farklı hatta karşıt görüşler sunarlar. latin amerika'nın acı tarihine baktığımda okuduğum bu kısacık tarih efsane de olsa, inanıyorum.