sobachye serdtse

• mikhail bulgakov'un 1987'de, yazıldığından 60 sene sonra yayınlanabilen eseri.
  
  bundan sonrası spoiler içerebilir.
  
  eseri basit bir bilimkurgu olarak okumak ve o şekilde bırakmak mümkünken, yine biraz deşildiğinde bulgakov'un trajikomik sovyet toplumu hicvi belirir.
  
  özetle eserde, bilimadamı/profesör philip philipovich preobrazhensky, bir sokak köpeğini bulur ve onun üzerinde bir kısım deneyler yaparak onu insanlaştırır. bunun sonucunda ortaya köpekselliğini tam olarak yitirmemiş bir canlı belirir, ve belki de yaratık diyebileceğimiz varlık üzerinden bulgakov ortaya yer yer dramatik yer yer komik bazen de kara mizahsal tiyatral bir kısa roman çıkarır.
  
  roman sharik - türkçe'ye tombik olarak çevrilmiş - isimli bir köpeğin sokaktaki içler acısı hali ile başlar. sharik acılar ve yaralar içindedir, yine de yaşam savaşı verir, etrafına kayıtsız değildir, hala içerisinde bir yerlerde topluma tutunma, yaşama tutunma çabası bulunmaktadır. bulgakov, sharik'in bu halini bolşevik devrimi öncesi rus insanına benzetir. soğuk burjuva toplumuna rağmen, yoksulluk, açlık gibi negatif faktörlerle savaşmasına rağmen devrim öncesi rus insanının hala ruhunda tutunmuşluk olduğunun, henüz tamamen kırılma noktasına gelmediğini ve direncini koruduğunu anlatır. profesörün ortaya çıkışını, sharik'e bir parça et vererek onu evine götürüşünü ise rus halkının son bir ümit olarak, yaşamak, biraz ekmek ve karınlarını doyurmak adına lenin'in peşine düşüşlerine benzetir.
  
  açlığından ve muhtaçlığından profesörün peşine düşen köpek sharik, ona bir güven besler. fakat bir müddet sonra profesörün onun üzerinde uygulayacağı deneyden habersizdir. biraz beslendikten ve ortama güven kazandıktan sonra sharik apar topar ameliyathaneye getirilir, oldukça kanlı ve zorlu bir şekilde geçen ameliyat ve beyin yapısının değiştirilmesinden sonra sharik artık başka bir canlıdır. bugakov, sharik'in bu halini rus insanına benzetir. bolşeviklerin vaatlerine ivedilikle inanan bu insanların, belli bir zaman sonra oluşan güven ortamında sharik gibi deney malzemesi olduğuna inanır. kanlı geçen iç savaş ve devrim de ameliyat sahnesinde belirir. altyapı olmadan komunizm ortamının bir şekilde belki de dikte edilmesi ile halk ameliyat sonrası başka bir canlıya dönüşen sharik konumundadır artık.
  
  transformasyona uğramış bu tuhaf canlı ve eylemleri ile bulgakov'un yeni oluşan ve değişime uğramış sovyet insanı hakkındaki fikirleri rahatlıkla anlaşılabilir. profesörün isminin ise rusça'daki "transformasyon" ya da "transfigürasyon" kelimesi ile sessel bir bağlantı kurması ile belki de tesadüf değildir.
  
  bir de filmi varmış
  
  bir de hoşuma giden kapakları sıraladım:
  
  bir
  iki
  üç
  
  türkçe
  
  bir de
  
  (bkz: frankenstein)
  (bkz: dr. faustus)