ıslahat fermanı

• 1856 tarihli, tanzimat devri'nin kapsama alani altinda bulunan, igrenc yalaka bir fermandir . bati'ya verilen politik, ekonomik ve siyasal bir odundur . bir suru di$ nedeni varsa da, asil neden olarak rusya saldirisiyla birlikte bogazlari korumak amaciyla ilan edilmi$tir denilebilir .
  
  bu fermanla di$ politika tamamen batinin gucler dengesine birakilmi$tir . $oyle ki, batidan "aman rusya'dan kurtarin bizi" $eklinde yardim istenilmi$, kar$iliginda da bu ferman imzalanmi$tir . icerdigi hukumlerin yuzde99'u di$ olaylara ili$kindir . tamami di$ baskinin urunudur ve ekonomi tamamen acilmi$, di$ borclar katlandikca katlanmi$tir . tabani olmayan bir harekettir ve ki$ilerle sinirli kalmi$tir .
  
  (bkz: hukuk)