tanzimat dönemi

• cogunlukla gulhane hatti humayunu'yla ozde$le$tirilen, ii. mahmut zamanindaki 32 yil suren reformlar donemi . bu mahmut efendi esasli $oyle ta$$akli bir reform yapma amaci guduyordu . bu reformlara neden olan iki etken $yler ise ulusal ayaklanmalar ve ayan'in ba$kaldirisiydi . yani tabanimizi bunlar olu$turuyor tanzimatimizdaki . donemin en onemli ozelligi merkezi guclendirmeye yonelik olmasidir . buraya bir zoom yapacak olursak: devleti topluma kar$i guclendirme, devleti ta$ra guclerine kar$i (ayan) guclendirme ve en nihayetinde, merkezi gucler kar$isinda sarayi diger guclere kar$i guclendirme . $imdi buradan zoom out yapip, olaya genel bir baki$ atiyoruz .
  
  tanzimat donemi'nde kisaca otoriter bir reformculuk vardir . devleti yeniden duzenlemek, kanun devleti yapmak (hukuk devleti), e$itlik du$uncesiyle beraber milliyetler osmanlisi yerine osmanli milliyeti yaratmak . bunlardan hareketle de amac di$ baskilari savu$turmaktadir . bir ba$ka acidan da tanzimat, padi$ahin tek yazili taahhutle kendi kendini sinirlandirmasidir . amac sened i ittifak'ta da oldugu gibi reformdu ancak bu reformlar yine liberal degildi . reformlarda daha cok otorite egemendi paragrafin ba$inda da belirttigim gibi . buna kar$in yine de yasalarin ustunlugu isteniyordu (yine de bir geli$me var yani) .
  
  tanzimat'in icerigine daha da bir bakacak olursak.. getirilen yenilikler arasinda ba$ta ki$i dokunulmazligi ve guvenilirligi geliyordu . bu da $unlari iceriyor sayin suser'im: yasa di$i nedenlerle suclanmama, cezalandirilmama, adil ve acik yargi, $eref, haysiyet ve irzin korunmasi (sosyal devlet) . gulhane hatti humayunu yaptiri subjektif ve manevi destek niteligindedir . yeminli guvencenin kusuru, hukuken baglayiciliginin olmamasi, geri alinabilmesi ve yalniz and icin padi$aha baglanmasi sonrakileri ilgilendirmemektedir . yeniden bir sici$ soz konusudur yani .
  
  sonucta tanzimatla hukuk devletine dogru bir gidi$ vardir . siyasal modernle$me (e$itlik, yerel temsilde ilerleme), sosyo-ekonomik alanda yari-somurgele$menin ceki$mesi de gorulur . hmm ..
  
  (bkz: hukuk)