graf spee

• 1. dünya savaşı sonrasında imzalanan versay anlaşması'yla, almanlar'ın denize indirebileceği maksimum gemi tonajı 10k ile sınırlandı.
  
  dönemde ortamdaki zırhlıların 35k ton civarı çektiği (abd - north carolina sınıfı; ingiltere - nelson sınıfı vs) ve hatta 44k ton civarı çeken zırhılıların da bulunduğu (japonya - nagato sınıfı) düşünülünce, 10k tonaj ancak irice bir kruvazöre denk gelmekte idi.
  
  almanlar, 1930'ların başlarında 10k tonaja nasıl bir gemi yaparıza kastılar ve az tonajlı, hızlı ve boyuna göre büyük toplu cep zırhılarından bir kaç tane ürettiler. bu arkadaşların iddiası kruvazörleri dövebilecek kadar iri, zırhılılardan kaçabilecek kadar da hızlı olmaktı. "zırhılılarla kafa kafaya gireriz", "boyumuz küçük ama diğer uluslar aptal ve bizim kadar iyi gemi yapamadığı için bizim 10k tonluk gemi elalemin 35k tonluk gemisini döver" gibi iddiaları yoktu.
  
  graf spee de bu zihniyet ile, anlaşmanın izin verdiğinden biraz daha ağırcana, 14k tonluk bir gemi olarak indi suya.
  
  peki bu gemi neden önemli?
  1. ikinci dünya savaşı'nda almanların pek gemisi yok. savaşın başında bismarck - tirpitz yapım aşamasında. 2 tane 30k tonaja sahip scharnhost sınıfı gemi var. sonrasında en "baba" gemiler, aslında hiç de baba olmayan bu cep zırhlıları. bu nedenle, hem almanlar, hem de ingilizler, var olan alman gemilerini her yönden abartma eğiliminde.
  2. graf spee'nin düşmanla cebelleştiği tarihte dünyada başka pek az olay oluyor. polonya düşmüş, savaş yok. almanlar henüz fransa'ya girmemiş, sınırda birbirine bakıyor askerler. millet "savaşta mıyız, değil miyiz, bu ne yaw" modunda. (bkz: phoney war) var olan haberlerinin öneminin abartılması durumu var.
  3. evlerde radyo var. millet ilk defa radyodan az lagli olarak savaş haberleri alabiliyor. tüm dünya ilk defa "graf spee nasıl limana kaçtı", "heyecanlı bekleyiş sürüyor", "ingiliz kruvazörleri bilmemne yapıyor" gibi haberlere maruz kalıyor.
  
  neysem. konu ilginç, kabul, ama graf spee'nin özelliklerini ve becerilerini abartmayalım lütfen. kendisi savaşta kahramanca savaşmış ve küçük boyundan beklenen becerileri göstermiş bir gemidir. ancak benzer şekilde kahramaca savaşmış ve küçük boylarından beklenen becerileri göstermiş yüzlerce gemi vardır ikinci dünya savaşında.