üretim tarihi

• özellikle gıda tüketiminde son kullanma tarihinden önce bakılması gereken tarihtir. mesela marketten bir yiyecek aldınız -konserve barbunya olsun-, açıp yediğinizde eğer tadı size bozuk gibi geldiyse veya rengi, tadı, kokusu önceki aldıklarınızdan farklı, ama yine de güzelse, bu gibi durumların birkaç sebebi vardır. madem tüketiciyiz, bari bilinçli tüketici olalım diye yazıyorum.
  
  bozuk ürünler için;
  - üretim tarihi daha yeni olmasına rağmen tadı bozuksa, muhtemelen üründe bir defo vardır veya hakikaten bozuk mal size denk gelmiştir. burada toplanan ürünü üreticinin teker teker açıp kontrol etmesi mümkün değil. yani barbunya örneğimizden gidersek, sadece bir barbunya tanesi dalında çürümüş ve bu da size denk gelmiş olabilir. bu olağan bir durumdur. istendiği kadar kontrol edilsin, binde bir olur, milyonda bir olur, ama yine de olur.
  - üretim tarihi yeni olmasına rağmen tadı bozuksa, bunun ithal ve ihraç malları olarak iki sebebi vardır. ithal mallarda ürünün üzerindeki üretim ve son kullanma tarihini çoğunlukla ithalatçı belirler. eğer türkiye ithal ediyorsa ve bir önceki partideki mallar piyasada daha tüketilmediyse yeni parti malı bekletebilir. örnek olarak; barbunya ithal ediyoruz, normalde ocak ayında yeni parti gönderilecekse ve eski parti daha tüketilmediyse, bizimkiler "at depona beklet malı, gönder dediğimiz zaman üretim tarihlerini ona göre ekler, öyle gönderirsin" diyebilir.
  ithal ürünlerin bozuk olmasının diğer sebebi de gümrükte yaşanan sıkıntıdır. diyelim ki gönderilen mal gümrüğe takıldı ve bir türlü yurda giriş yapamıyor. belgeler eksik düzenlendi veya prosedür tam yerine getirilmedi, işte bu durumda ithalatçı eğer malları ülkesine geri getirirse, üretim tarihini silip, yeni tarih atıp sıfırdan sanki yeni bir ticaret yapıyormuş bu sefer prosedüre uygun gönderebilir. biz de aylar yıllar öncesinden üretilen malları yeniymiş gibi afiyetçe yeriz.
  - ihraç mallarından da kaynaklı olabilir. "ulan zaten ihraç ediyoruz, biz nasıl yiyelim" demeyin. sistem şöyle işliyor; bir üstteki paragrafta ithalatçı bizdik, bu sefer ihracatçı olalım. gönderdik bizim barbunyaları yabancı bir ülkeye. gümrüğe takıldı ve geri döndü. adamlar bizim yaptığımız katakulliyi yapmak, insanlara aylarca beklemiş mal yedirmek istemeyebilir ve sözleşmeyi fesheder. ee o geri dönen mallar ne olacak? hemen üzerindeki tarihler silinir, yurtiçinde aynı barbunyayı üreten ve yine yurtiçinde satan markalarla görüşülür, inanılmaz iskontolar yapılır, firma kabul ederse üzerindeki etiket çıkarılır, o markanın etiketi yapıştırılıp tekrar iç piyasaya sürülür. burada bu barbunyaları alan firma, marka imajını değil de bedavadan ve hazır gelen maldan kazanacağı paraları tercih ederse, biz de üzerinden aylar geçmiş barbunyalarımızı afiyetçe yeriz.
  
  içeriği farklı ama tadı güzel ürünler için;
  - yine ihracatçı biz olalım. göndereceğimiz ülke barbunyayı bizim yediğimiz gibi istemeyebilir. tuzunu çok koy, salçasını azalt, dereotu koyma nane koy derse biz de ona göre üretiriz. yukarıda anlattığım nedenlerden biri sebebiyle bizim mallar gönderilemedi diyelim. aynı ürün içeriğini kullanan başka ülkelere de iteleyemedik. bu sefer yine yurdum firmalarının kapılarını çalarız. üretim tarihi daha yeni olduğu için bir firma bizim malları alıp, kendi etiketlerini basıp diğer mallarla beraber piyasaya sürer. bu şekilde biz de "aa tadı değişik ama yine de güzel" diye afiyetçe yeriz.
  
  edit: ben bunları yazalı daha bir hafta olmadı be insaf! (bkz: #31011132)
  http://ekonomi.milliyet.com.tr/…1630025/default.htm