utrecht barışı

• ispanya veraset savaşları'nı sona erdiren 1713 tarihli barış antlaşması.
  utrecht barışı'nın maddeleri, `siyasi tarihin ana konusu olan 19. yy.'ın büyük çaplı olayları açısından çok önemlidir ve belki de "modern dünya" westphalia'dan çok utrecht ile kurulmuştur. antlaşmanın asıl konusu ispanya dünyasının paylaşımıdır. ingiltere cebelitarık ile minorka adasını, savua dükalığı, sardunya adasını aldı. ispanya'nın akdeniz'deki öteki toprakları^*** ile ispanya hollandası ^* avusturya habsburglarına bırakıldı. fransa, amerika'daki iki kolonisini ^** ingiltere'ye devretti.
  
  utrecht barışı'nın önemi şuradadır: daha önce de adı çok az duyulan iki küçük devlet, savua ve brandenburg, avrupa'nın siyasal ufkunda yükselmeğe başladı. iki ülkenin yöneticisi, galip tarafa katılmış oldukları için, kral kabul edildiler. bundan sonra birincisine sardunya ya da piyemonte, ikincisine prusya denecekti.
  
  ikinci olarak, westphalia^*ile kurulan sistem yeniden doğrulandı. üçüncü olarak almanya hala federal bir karmaşa içinde, italya hala parçalanmış, ispanya ise fransa'nın etkisi altına girmiş olduğu için, utrecht barışı'ndan ingiltere ve fransa en güçlü iki devlet olarak çıkacaklardır. ama, savaştan asıl kazançlı çıkan ingiltere'dir. savaş sırasında iskoçya ile birleşmiş, minorka ve cebelitarık'ta akdeniz gücü olmuş, amerika'da iki toprak parçası elde etmiştir. ama, daha da önemlisi, ispanya amerikasına afrikalı köleler taşıma ayrıcalığını elde etmiş olmasıdır. bristol ve liverpool gibi kentlerin gelecek dönemdeki zenginliklerinin kaynağı bu "tutsak ticareti"nden elde edilen karlardır.^*