michael porter'ın beş kuvvetler modeli

• beş kuvvet modelinde sözü edilen beş faktör, bir firmanın müşterilerine hizmet verebilme yeterliliği ve kar edebilme imkanına ilişkin analizlerde göz önünde bulundurulur. zira bu beş unsurdan herhangi birindeki bir değişim doğal olarak söz konusu olan şirketin pazardaki pozisyonunu da etkileyecektir. bu beş temel unsurdan biri olan alıcıların pazarlık gücü, satıcıların pazarlık güçleri, ikame ürün veya hizmet tehdidi ve sektöre yeni girecek firma tehditleri şeklinde nitelendirilen dört faktör mevcut firmalar arasındaki rekabet şeklinde nitelendirilen beşinci bir faktörle karşılıklı ve direkt olarak etkileşim içerisindedir. burada sözü edilen alıcıların pazarlık güçleri diye tabir ettiğimiz unsurun başlıca bileşenleri, alıcıların odaklanma derecesinin satıcıların odaklanma derecesine oranı, alıcıların pazarlık hadleri, alıcıların geçiş maliyetlerinin satıcıların geçiş maliyetlerine oranı, alıcıların bilgi edinme imkanları, alıcıların erişebileceği ikame malların varlığı ve alıcıların ürün veya hizmet fiyatına karşı hassasiyeti şeklinde özetlenebilir. bir diğer faktör olan satıcıların pazarlık gücünü belirleyen unsurlar, satıcıların geçiş maliyetlerinin firmaların geçiş maliyetlerine oranı, farklılaştırma bedellerinin derecesi, ikame maliyetlerin mevcudiyeti, satıcıların yoğunlaşma ya da odaklanma derecesinin firmaların odaklanma derecesine oranı, satıcıların ileriye dönük entegrasyon tehdidinin derecesinin firmaların geriye dönük entegrasyon derecesine oranı, girdi maliyetlerinin ürün satış maliyetlerine oranı ve satıcının arz kapasitesidir. üçüncü faktör, sektöre girecek firma tehditleri olmak üzere bunları belirleyen başlıca unsurlar, giriş engellerinin varlığı, ölçek ekonomilerinin söz konusu olması, marka güvenilirliği, geçiş maliyetleri, sermaye gereksinimleri, dağıtım kanallarına erişim olanakları, mutlak maliyet avantaj veya dezavantajları, deneyim eğrisine ilişkin avantaj veya dezavantajlar, muhtemel misillemeler ve hükümet politikalarıdır. dördüncü olarak ikame ürün veya hizmet tehdidi olarak nitelendirilen faktörün temel unsurları nispi ikame ürün veya hizmetlerin fiyat performansları, alıcıların geçiş maliyetleri, öngörülebilen ürün farklılaştırma derecesidir. nihayet bütün bu faktörlerle karşılıklı ve direkt etkileşim içerisinde olan mevcut firmalar arasındaki rekabet faktörüdür. bunu belirleyen temel unsurlar ise birbiriyle rekabet eden firma sayısının fazlalığı, söz konusu olan endüstri veya sektörün büyüme değerleri ve burada aralıklı olarak karşılaşılan üretim hacimlerindeki aşırı artışlar, yüksek sabit maliyet değerleri, piyasadan çıkışlarda karşılaşılan engeller birbiriyle rekabet halinde olan ekonomik aktörlerin çeşitliliği, bilgi edinmede karşılaşılan güçlükler ve asimetrik bilgi sorunu, marka güvenilirliği, reklam ve tanıtım harcamalarının derecesi olarak sıralanabilir.
  
  özetle gerçekte ekonomistlere yeni birşey anlatmayan hepimizin mantık yürüterek ulaşabileceği sonuçları adam kitap haline getirip rekabet staretjisi diye kitap yazmış. sonra bunu olağanüstü sıradışı bir buluş gibi üniversitelerde okutmaya başlamışlar.