kuyucu murat paşa

• osmanlı tarihinde ki tartışmalı simalardan birisidir. peçevi tarihinde kendisiyle ilgili olarak "bu ol vezir-i azamdır ki, memalik-i al-i osman-ı eşkiyadan temizlemiştir ve 500 yıl önce şeyh-i ekber hazretleri (muhyiddini arabi) kuyucu koca diye ona işaret ile kitabına yazmıştır. saltanatın namusunu korumakta, kesin kararlı idi. celali diye adı çıkan kimsenin cuhud, imana gelmez, merd-i mülhid, tövbekar olmaz dizesinin anlamına uygun olarak, ne imanına, ne müslümanlığına, ne de tövbesine kesinlikle güvenmezdi. ölümden gayrı bir araçla onun doğru yola getirilebileceğine inanmazdı!" denilmiştir
  hatta naima, kuyucu murat'ın çocuk öldürmesine tanık oluşunu şu şekilde anlatmaktadır: "... bir gün pişgah-ı otakta (otağın üstünde) iskemle üzerinde oturup harfolunan (kazılan) bi're (kuyuya) gelen adamları katlettirip doldurmağa meşgul idi. o sırada gördü, halk verasında (arkasında) bir atlı sipahi, bir sabiyi (çocuğu) kenduye redif edip (ardından getirme) geçup gide. paşa emreyledi varıp sabiyi at arkasından indirip huzuruna götürdüler. oğlancığa: - sen ne yerdensin? celali arasına neden düştün?, dedikte, sabi doğru söyleyip, - falan diyardanım, kıtlık sebebinden babam beni alıp bunlara katıldı. boğazımız tokluğuna yanlarınca gezerdik, dedi.
  - baban ne idi?, deyu sorıcak,
  - şeştar çalardı ve anınla doyunurdu. vezir-i azam murad paşa başını sallayarak acı acı güldü.
  - hay, celalileri şevke götürürdü, deyup, çocuğun katline işaret etti. işaret üzerine çocuğu cellatlara verdiler. fakat cellatlar;
  - bu sabi masumu nice öldürelim, deyu çekilip her biri bir tarafa gidip göz yumdu. murad paşa emrinin neden geciktiğini sordukta, cellatların çocuğu merhamet edip istinkaf ettiklerini bildirdiklerinde, paşa:
  - yeniçerilerden birisi öldürsün, deyü buyurdu. yeniçeri dilaverlerine teklif olduklarından onlar dahi, sabiye bakıp;
  - biz cellat mıyız? cellatlar bile merhamet etti. vezir kendi iç oğlanlarına emretti ki sabiyi öldüreler. anlar da ki huzurundan dağılı kabul etmediklerinden oğlancık meydanda kalıp onu öldürecek adam bulunmadıkta, ihtiyar vezir arkasından kürkünü bırakıp ve kalkıp sabiyi kendi eliyle alıp, kuyunun kenarına getürüp başını vurup boğazını sıkıp helak ve kendi eliyle kuyuya inkaa etti."
  aslen hırvat dönmesi olduğu söylenen bu paşanın vezir olduğu 4 yıl 7 aylık süre zarfında bazı tarihçilere göre 50000 bazılarına göre 150000 anadolu türkü katledilmiştir. isyancıda olsa bu derece zulme gönlüm razı gelmediğinden kendisini sevmem sevemem