crowdsourcing

• yeni nesil yaraticilik..
  kapitalizm'in giderek buyudugu ve her buyuyen yapi gibi hantallastigi gunumuzde internet'in getirmis oldugu dinamizmin getirmis oldugu yaraticiligin cesitli sektorlere uygulanmasi olayi olarak goruyorum. hantallasan kapitalizmin eli kolu sosyal devletle iyice baglandiktan sonra rekabetin getirdigi yaraticilik devri yerini calisanlarin koltuklarinin saglam oldugu devletimsi dev sirketlere birakti. bu dev sirketlerde yaraticilik eksikliklerini tuketicilere pahali ve islevsiz urunleri kakalamakla ya da kanuni kiliflar bularak kendilerini silahla guvence altina almakla kapatmaya calistilar.
  
  ancak internet bu hantal duzeni bozdu. eskiden koltuklarindan kalkmadan haber yapan ve kendi haberci arkadaslariyla birlikte tekel olan insanlarin foyasi ortaya cikti. yayinlanmamayan haberler you tube'dan, sozlukten, bloglardan tum turkiyeye yayildi. insanlar artik haberleri baska yerlerden takip etmeye basladi. anli sanli kose yazarlarinin cehaletleri gun gibi ortaya cikti. bu kose yazarlarinin muadili binlerce insanin twitterdaki varliklari kesfedildi. kose yazarlarida kendilerini twitter'a girmek zorunda hissettiler ama oraya yazdikca cehaletleri daha da ortaya cikti.
  
  fenerbahce baskani ile olan dostluklari nedeniyle kose kapmis insanlar yerine blog sahiplerinin yorumlari okunur oldu. film ve altyazi cevirmenleri islerini kaybetti. bu ise ucretsiz baslayan internet cevirmenleri 'akademik' cevirmen arkadaslarimizin yerine is bulmaya basladi. bundan 10 yil onceki profesyonel dvd altyazilari ile divxplanet cevirileri arasindaki ucurum bahsetmeye calistigim hantalligin en guzel ornegi..
  
  artik yemek elestirisi icin bedava agirlandigi restoranti ballandira ballandira anlatan yazarlardan cok sozluk okunmakta. spor yazari olarak yonetimin tetikcisi yazarlar yerine maddi cikari olmayan ve bu isten anlayan bloglari okuyoruz. bir filmin iyi veya kotu oldugunu anlamak icin dagitim sirketinin pr calismalarina katilmis elestirmenler yerine sinemaya tutkuyla bagli insanlarin yazilari takip ediliyor.
  bir konu hakkinda arastirma yapilirken ansiklopedi yerine wikipedia kullaniliyor.
  
  ve bunlar olurken bazi insanlar tatli paralarini kaybediyorlar.
  
  evet 'crowd' akademik olculerde bir ceviri yapamiyor. ama cevirdigi kelime zaten poke. burada poke'un inci siker olmadigini bilebilecek bir moderatorun varligi gerekli onlarca cevirmenin varligina gereksinim birakmiyor. sonucta şekspir cevirmiyoruz..
  
  bu isin zor ve negatif yani olusturulan urunun kalitesi crowd'un kalitesi ile es durumda. buradaki bilgi coplugunden ise yarar bir seyler cikartmak moderatorlerin ve kullanicinin isi. bunu basarabilen girisimci moderatorler zengin olacaktir. 'unlu' yazarlarin ve isadamlarinin sozluge cemkirmesinin altinda da islerini kaybetme korkusu yatmakta..