ismail gaspıralı

• "geri kalmışlığımızın tek nedenicehaletimizdir.avrupa'da neyin icat edildiğine veya neler olduğuna dair hiçbir fikrimiz yok. bu izolasyondan kurtulmak için bunları okuyabiliyor olmamız gerekirdi; avrupa fikirlerini yine avrupalı kaynaklardan öğrenmeliyiz. ilk ve orta okullarımızın müfredatlarına bu dersleri koymalıyız ki, göz bebeklerimiz yani öğrencilerimiz bu fikirlere ulaşabilsin." bir donem ivan turgenyevyanında yardımcılık ve tercümanlık yapmıştır.