ingiltere'de emekçi sınıfların durumu

• "ondan önce, daha pek çokları proletaryanın acılarını dile getirmiş ve yardımına koşulması gereğini belirtmişlerdi. ama engels ilk kez proletaryanın yalnızca acı çeken bir sınıf olmadığına, içinde bulunduğu utanç verici ekonomik durumun onu karşı durulmaz bir şekilde ileri doğru ittiğine ve son kurtuluşu için savaşmaya zorladığına dikkati çekmişti. savaşan proletarya kendi kendisine yardım edecekti. işçi sınıfının politik hareketi ister istemez işçileri kendileri için sosyalizmden başka kurtuluş yolu bulunmadığına inandıracaktı. buna karşılık, sosyalizm de ancak işçi sınıfının politik savaşımının amacı haline geldikten sonra bir güç olabilirdi. engels'in, ingiitere'de işçi sınıfının durumu üzerindeki kitabında ileri sürülen başlıca düşünceler bunlardır. düşünen ve savaşan proletaryanın tümü bugün bu fikirleri benimsemiştir, ancak o zaman için bunlar yeni ve alışılmamış fikirlerdi. bunlar büyüleyici bir kitapta, ingiliz proletaryasının yürekler acısı durumunun en gerçekçi ve en etkili tablolarını çizen bir kitapta ortaya konmuştur. kitap kapitalizm ve burjuvazi aleyhinde korkunç bir suçlamaydı. tabii etkisi de büyük oldu. çok geçmeden kitap her yerde çağdaş proletaryanın durumunu olduğu gibi yansıtan bir tablo sayılmaya başlandı. gerçekten de, ne 1845'e dek ne de daha sonra, işçi sınıfının acılarını bu kadar etkileyici ve gerçekçi bir şekilde dile getiren bir kitap yazılmış[tı]."
  
  lenin (1895). bütün yapıtları cilt 2. çev. şiar yalçın. içinde: karl marx ve doktrini.