savant

• savant esasen bilim devrimi sonucu ortaya çıkan, liberal arts diye tabir ettiğimiz disiplinlerin tümünde engin bilgiye sahip 17. ve 18. yüzyıl insanları için kullanılan bir terimdir. savant olarak tabir edilen insanlar bilim tarihine damgalarını vurmuş; felsefe, teoloji, tarih gibi edebi disiplinlerden matematik, kimya, mühendislik ve askerlik gibi pozitif bilimlere dek her alanda insanlığın ilerlemesine kritik katkıda bulunmuşlardır. muazzam eser encyclopedie'nin yazarları diderot ve d'alembert, natüralist georges cuvier, alexander von humboldt, charles darwin savant denince ilk akla gelen isimlerdir. savant türkçe'de sıklıkla aydın veya entelektüel sözcükleri ile karşılansa da bu iki terim esasen 19. yüzyıl entelijansiyasını tasvir etmek için uygundur; zira savant aydın-entelektüel'in sahiplendiği ochlos'u mobilize etmek gibi bir görevle yükümlü değildir. bu açıdan âlim sözcüğü savant'ı en başarılı karşılayabilen türkçe kelimedir.