tiberius

• tam anlamıyla tiberius caesar augustus veya tiberius julius caesar augustus , orijinal adıyla tiberius claudius nero , (16 kasım 42 doğumlu - ms 16 mart 37)
  ikinci roma imparatoru. augustus'un evlatlık oğlu. bazı tarihçilere göre augustus tahtı tiberus'a bırakmaya zorlandı ve bundan dolayı augustus ondan nefret ediyordu, bazı tarihçilere göre ise bu tam tersi. tiberius'un annesi livia, tiberius üç yaşındayken augustus ile evlendi. küçük kardeşi drusus, mö 38 yılının ocak ayında, livia'nın augustus ile evlenmesinden sadece birkaç gün önce doğdu. iddialara göre livia'nın ilk kocası ve iki çocuğunun babası tiberius claudius nero, augustus tarafından karısını teslim etmeye ya ikna edildi ya da zorlandı.
  
  imparator augustus birçok varis seçti ama hepsi erkenden öldüler.
  agustus, tiberus'a bir çok yetki verdi. tiberus bu görevler içinde en çok askeri alanlarda başarılı oldu çünkü iyi bir askeri liderdi. bir çok isyanı bastırdı ve imparatorluğun sınırlarını güçlendirdi. roma-part sınırını güçlendirmek için ermenistan'da savaştı. isyanları bastırmadaki yiğitliği nedeniyle sık sık roma imparatorluğu'nun en istikrarsız bölgelerine gönderildi. o, hem isyanları bastırmada oldukça cesur bir askerdi hem de iyi bir diplomattı. ve bu özelliklerinden dolayı ve augustus'un halefi olarak öne çıktı.
  tiberius'un senatoyla arası iyi değildi. bir süre sonra siyasetten yorulduğunu söyleyerek emekli olmaya karar verdi ve rodos'a doğru yola çıktı. bazı tarihçiler bunun siyasi nedenlerden dolayı değil, karısı julia yüzünden olduğunu savunuyor. julia, augustus'un kızı aynı zamanda tiberus'un eşi. tiberus karısının bazı hareketlerini beğenmiyordu. en sonunda onu sürgüne gönderdi, bunun üzerine augustus onları boşadı.
  
  tiberius rodos'tayken, augustus'un iki torunu ve alternatif halefleri gaius¹ ve lucius öldü ve roma'ya geri çağrıldı. bir süre sonra augustus ölünce senato tiberius'u bir sonraki imparator olarak ilan etti. tiberus, augustus'un yerini almaya isteksiz görünüyordu ve kendi yüceltilmesine şiddetle karşı çıktı . ama roma halkı tiberius'un bu isteksizliğini bir yapmacıklık olarak görüyordu.
  
  tiberius senato'da "dalkavukluk" ve "rol" yapmaktan hoşlanmadığını söyledi. bununla beraber görevine bir kişinin daha atanmasını istedi. tiberus böyle yaparak devlet üzerinde ki otoritesini azaltıyordu². kayıtlar tiberius'un emir verirken "kendi yetkisi altında" yerine "tiberius'un tavsiyesiyle" ifadesini kullanmasını istediğini yazar. bu hareketler tiberus'un aslında cumhuriyeti savunduğunun bir göstergesiydi. ama ona göre en büyük engel senatonun kendisiydi.
  saltanatının yirmi üç yılı boyunca, roma ordusunun seferleri nedeniyle imparatorluğun sınırları çok istikrarlıydı. tüm bunlara rağmen tiberus halkın sevgisini kazanamadı. tiberus gittiği her yere askerleriyle beraber gidiyordu. bu, halkta bir sevimsizlik yaratıyordu. tiberius ayrıca konuşma özgürlüğünü savundu ve israfa karşı bir kampanya yürüttü. vatandaşları artık yiyecekleri kullanmaya teşvik etti; bir durumda, yarısı yenmiş bir domuzun bir tarafının yenmemesini şikayet etti. saltanatının sonunda, roma hazinesi şimdiye kadarki en zengin hazineydi.
  
  tiberius giderek daha acımasızca yönetmeye başladı. bu onun gerçek karakteri olabilir ya da giderek daha fazla hırpalanan bir adamın devlete karşı öfkeyle tepki vermesinin bir sonucu da olabilir. tiberius'un evlatlık oğlu ve aynı zamanda ölen kardeşinin oğlu olan germanicus zehirlenerek öldürüldü. bazıları germanicus'un ölümünün imparator için faydalı olduğunu çünkü germanicus'un tiberius'un konumunu gasp etme potansiyeline sahip olduğunu söylüyor. ardından tiberius'un drusus adlı tek oğlu öldürüldü. oğlunun ölümünün arkasında sağ kolu ve yakın arkadaşı sejanus'un olduğunu öğrendi. bu büyük ihanet, çileden çıkmak için başka bir nedendi. oğlunun ölümünden sonra tiberius bir kez daha roma'dan ayrılmaya karar verdi. ve bu sefer capri adasına çekildi . capri, zengin romalılar için popüler bir eğlence yeriydi ve çok helenleşmişti. daha önce yunanistan'ın rodos adasına emekli olmuş bir yunan kültürü aşığı olarak tiberius, özellikle capri adasının tadını çıkardı.
  
  capri'de neler olup bittiğini kimse kesin olarak bilmiyordu. ancak çocuk istismarı ve tuhaf cinsel davranışlarla ilgili hikayeler roma'ya yayılarak tiberius'u sapık bir şeye dönüştüren söylenti başladı. tiberius capri'deyken, sejanus'u roma'da sorumlu bırakmıştı. sejanus'la uzun yıllar çalışmıştı ve hatta ona "emeklerimin ortağı" anlamına gelen socius laborum lakabını takmıştı. ancak tiberius'un bilmediği bir şey vardı: sejanus bir müttefik değildi, imparator'u gasp edebilmek için güç toplamaya çalışıyordu. sejanus görevdeyken, praetorian muhafızlarının kontrolüne sahipti . muhafız, roma'da olup bitenleri capri'deki tiberius'a anlattı. sonunda tiberius, sejanus'un neyin peşinde olduğunu anladı. senato'ya bir mektup gönderdi. mektup, sejanus'u ölüme mahkum etti ve tüm suçlarını sıraladı ve sejanus derhal idam edildi. bundan sonra, tiberius birçok yargılama yaptı ve birçok infaz emri verdi; mahkûm edilenlerin çoğu sejanus ile ittifak halindeydi, tiberius'a karşı komplo kurmuş ve aile üyelerinin öldürülmesine karışmıştı. sonuç olarak, senatör sınıfında öyle bir tasfiye oldu ki, tiberius'un itibarını sonsuza kadar zedeledi.
  
  kendisinden sonra gelen caligula (bkz: #137759304)
  
  kendisinden önce gelen gaius octavius (bkz: #114585795)
  
  ¹ gaius caesar (bkz: #137255994)
  ² tiberus'un böyle yapması senatoya güvenmediğinden mi yoksa sorumluğu başkasına mı yıkmak istediğiyle ilgili değişik görüşler vardır.