the moonstone

• türünün ilki sayıldığı için ne çok oyuna, filme ve diziye uyarlanmış olan kitap.
  
  döneminde başarılı ve ilginç bulunması doğal olan bir kurgusu var. fakat yazarı, böyle bir işe ilk kez kalkışmanın hevesiyle olacak, işittiği, merak ettiği, elinde bulunan her malzemeyi bir potada karıştırmış gibi görünüyor: bolca entrika, ondan eksik olmayacak miktarda gizem, diğer "tatlardan" baskın olması için hatırı sayılır ölçüde afyon, kıyısından biraz da hipnoz bahsi; o devirlerdeki aşkların olmazsa olmaz kuralı olarak saçma sapan yanlış anlamalarla kendini feda etme, sormayarak ve anlatmayarak, üstüne ketum kalarak olayları daha da karmaşık hâle getirme... aklında ne varsa hepsinden kullanmış yani. oryantalizme bile rahmet okutacak kadar karikatürize edilmiş hint üçlü ve "ev zenciliğinin" hakkını verebilmek için elde kitap, her vakada gözlerini belerterek tepki veren sadık hizmetkâr da sosu tamamlamış. elmas da ya şundayım ya bunda diye diye hepsini peşinden koşturmuş. bunca alaşım-dolaşım bir araya toplaşınca da 7'şerlik 5'erlik bölümlü dizilerde rahaaatça sündürülmüş tabii.
  
  2016 uyarlamasını izledim de çoğu yerde vaktime acıdım, klasikleri tanıyalım elbette ama sabrımızın da canına okumuşsunuz hani dedim. başrolündeki joshua silver, enis arıkan'ın pörtlek bakışlı ingiliz ikizi gibiydi, ne âşık ne de mecburi ve acemi dedektif portresine yakışabilmişti.
  
  bbc'ye hürmetimiz var, sayelerinde pek çok güzellikle müşerref oluyoruz ama sırf kültürlerini gururla sunma uğruna böyle bazı yavanlıkların tekrarına düşüyorlar, bütçelerini heba ediyorlar, esef duymadan edemiyorum!