princeps

• princeps (çoğul: principes), latince "birinci" anlamına gelen sözcük.
  
  princeps ("birinci yutttaş" anlamında) roma imparator'larının resmi unvanıydı ve bazı tarihçilere göre bu unvan antik roma'da imparatoru tarif ederdi.
  
  "princeps" kelmesi princeps senatus (senato'nun "primus inter pares'i" ) unvanından türetilmiştir. ilk olarak m.ö. 23 yılında, rex 'kral' ya da diktatör unvanlarını kullanması durumunda bunun senatörler ve diğer etkili kişiler arasında kızgınlığa neden olacağı düşüncesiyle imparator augustus tarafından kullanılmıştır. augustus, politik ve askeri olarak başat güç olmasına rağmen, imparatorluğu yönetebilmesi için romalı dostlarının desteğine ihtiyaç duyuyordu.
  
  imparatorun kullandığı diğer unvanlar arasında, imperator, augustus, sezar ve sonraki dönemlerde orataya çıkan dominus ve basileus (yunanca "hükümdar") sayılabilir. imparator unvanı, augustus tarafından bir praenomen kullanılmaya başlamadan önce, çok da önemli olmayan bir askeri unvan olan imperator unvanından türetilmiştir.
  
  tetrarşi'nin babası olan imparator diokletian (285-305), "princeps" unvanı kullanmayı reddederek dominus ("efendi, sahip") unvanını kullanmaya başlamıştır. augustus ve diokletian'ın saltanatı arasında kalan ve kendilerini "princeps" olarak adlandıran imparatorların dönemi principate, diokletian'la başlayan ve 476 yılında sona eren dönem ise dominate olarak adlandırılır.
  
  antik roma'da, ileride imparator olması muhtemel prensler için kullanılan bir başka princeps daha vardır ve princeps iuventutis ("gençler arasında birinci") olarak adlandırılır.
  
  kaynak: wikipedia