sadrazam

• sayilari konusunda ben de yeni birseyler ekleyeyim, ortalik iyice bulamac olsun. cetin altanin idam edilen 44 veziri azamin drami kitabinda -ki anladigim kadariyla ahmet mumcunun osmanli devletinde siyaseten katl tezi kaynak alinarak yazilmis- verilen vezir-i azam sayisi 182'dir ve 25'i degil, 44 tanesi idam edilmistir.
  
  yani fatih'ten ikinci mahmut'a kadar her 8 yilda bir basbakanini astirmis sanli bir imparatorlugun torunlariyiz aslanlarim. ayriyeten 36 padisahin 13'u zorla indirilmis ve bir kismi oldurulmus. oldurulen sehzadelerin ve sehzade cocuklarinin sayisi ise belli degil, en iyi ihtimalle dahi uc haneli rakamlardan bahsediyoruz. dunya tarihinin en uzun suren hanedani, muhtemelen de en kanlisiydi, hanedanin kendisi ve saray cevresi icin.
  
  bu sadrazamlarin cogu musluman dogumlu degil (aslina bakarsaniz ayni soyun devami olan padisahlarin dahi turk kani korunmamis; taa en baslardan beri bircogunun anasi yabanci kolelerdir, bircogunun anasi ise belli bile degil), ilk katledilen candarli halil pasadan sonra fatih bu kurumun tekelini turklerden alip koklu yabanci ailelere ve devsirmelere veren bir politika izlemis. imparatorlugumuzun en unlu sadrazami sokullu mehmet pasanin aslen sokolovich oldugunu bilmek icin illa drina koprusunu okumus olmaya gerek yok.
  
  bu pozisyonun resmen boku cikmis ve kapicibasilar, hademeler derken eski sadrazamlari bogazlayip kafalarini kesen cellatlar dahi bizzat vezir-i azam oluyorlar (vezir-i azam teknik olarak farkli bir pozisyonmus aslinda ama madem herkes esanlamli kullaniyor, bozmayalim). yani oyle en iyi egitilen, en sahane devsirmeler filan degil ulkeyi yonetenler. osmanlida soyluluk sacmaligi yoktu ama meritokrasi de cogunlukla teoridedir, gercekte diger tum buyuk hanedanlar gibi igrenc bir entrika ve israf labirenti iste.
  
  bircok sadrazamin salt asilsiz iddialara dayanilarak, dogru duzgun bir sorusturma dahi yapilmadan siradan koylulermis gibi bogdurulmalari, pek azinin tek parca halinde gomulmesi bu sasali konumun hic de imrenilecek birsey olmadigini gosteriyor. tipki osmanlidaki yonetim anlayisinin imrenilecek, buyuk bir imparatorluktan kucuk ve onemsiz bir konuma indirgenen bizlerin nostaljik ic cekmelerini hakedecek bir yani olmadigi gibi. 21 gun sonunda idam edileni bile var yahu, adam parayi yiyecek zaman bulamamis.