koşullu olasılık

• koşullu olasılık aslında gayet basit bir kavramdır. bir olayın gerçekleşme olasılığının hesabında ek bir bilgi kullanılması kavramıyla iç içedir. mesela şöyle düşünebiliriz;
  
  bir paranın yazı-tura oyununda 10 defa atılıp tura gelmeme olasılığından bahsediyoruz ve bunu hesaplamaya çalışıyoruz. eğer paranın ilk 5 defada yazı geldiğini bilip bunu soru için rezerve etmişsek olasılık değişir. olasılığın, bu ek kriterler göz önünde bulundurularak hesaplanmasına "koşullu olasılık" denir. bu, bana bir iktisat kitabında gördüğüm "ceteris paribus" kalıbını hatırlatmıştır. ceteris paribus, ekonomik bir olay hesaplanacakken cümlelerin sonuna koyulan bir ifadedir. latince kökenli bir kelimedir ve mânası "tüm şartlar sabit ise" olarak çevrilebilir. bu da bir koşula bağlı hesaplamayı işaret etmektedir.