catullus

• tam tamına gaius valerius catullus. tee miladın başlarında roma'yı mesken tutmuş bir nahif şiirbaz. yunan şiirinden, özellikle de sappho'dan etkilenen meşrebi, fincanın dibine hapsolmuş bu hayata 30'una dek dayanabilmiştir. italyan şiirinin belki de babasıdır, hadi o olmadı süt anasıdır. çağımızda (daha doğrusu artık eski olmuş çağımızda) ezra pound ve thomas wolf gibi şairleri de kendisine meftun eylemiştir catullus beyefendi.
  
  türkçe'de catullus'un pek alengirli bir serüveni vardır efendim. ilk kez, 1978'de kültür bakanlığı bünyesinde türkçe söylenen şiirleri, çevirmeni güngör varınlıoğlu'nun da deyişiyle basılır basılmaz sansürlenmiştir. ikinci basımı yine kültür bakanlığı'nca yapılmış, lakin bu sefer paçayı sansürden güç bela kurtarmıştır bu şiirler. kurtarmıştır ya bu kez de, yazın camiasında bir vaveyladır kopup gitmiştir. hatta dönemin kültür bakanı ahmet t. kışlalı bile bu şiirlerin yayınlanmasını hayretle karşılamış, kitaba ayraç olarak cesaretin bedeli madalyası bastırmıştır. peki nedir bu denli nümayişe neden olan hadise, hemen anlatacağım efendim:
  
  catullus, hayatı boyunca tek bir kadına aşık olarak kalmıştır: lesbia, ki şiirlerinde en çok adını andığı da bu kadındır. lakin bizimki kimi şiirlerinde, aslında gey olduğuna ve yağız oğlanlara bayıldığına dair ifşaatta bulunmuştur. yine ilginçtir, catullus bey sevmediği zatları, şiirlerinde açıkça "ibne" diye çağırıp aşağılamıştır da öte yandan. aslında, -üstelik 78'in karışık ortamında- kültür bakanlığı'nın bu şiirleri basması alamet-i farikadan sayılabilecek bir hadisedir. catullus'un şiirleri, geçtiğimiz yıllarda yky, kazım taşkent'ten yeniden yayımlanmıştır.