vsevolod meyerhold

• vsevolod meyerhold, stanislavski gibi tiyatroda büyük bir haraketin başlangıcıdır. meyerhold, sanat tiyatrosu topluğu‘nda bir öğrenci olarak başladı. onun yaratıcı ruhu, yeniye olan tutkun arastırmacılığı, kolayca bir oyuncu olarak yakalayabileceği ünü göz ardı etmesine neden oldu. taşraya gitti; önce oyuncu sonra yönetmen olarak st. petersburg ve moskova stüdyolarında iş üzerine iş değiitirdi. o sıralarda sembolizmden büyülenmişti. maeterlinck‘in stindberg‘in ve hauptmann’in oyunlarını alegorik tiyatro üslubunda yönetti. 18-19. yüzyıl tiyatrosunun kusursuz yanılsama anlayışına karşın, yitirdiği gelenekleri yeniden canlandırma peşindeydi. bu konuda kaynakları çin, japon, hint kültürlerinin üsluplaşmış tiyatrolarından, geniş halk kitlelerine seslenen ortaçağ panayır tiyatroları‘na kadar uzaniyordu. seyirciyi tekdüze bir bakış açısına bağlı kalmaktan kurtarmak için sahne-salon ayırımını yok edici uzlaşımlara, özellikle seyirci içinden geçen sahne yolu vb. mimari buluşlara yer veriyordu. meyerhold için seyirci, yazar-yönetmen-oyuncu üçlüsünden sonra dördüncü yaratıcı katılımcıydı. onun sembolizmle uğrasması yaşadığı çağın tiyatrosunun kabul edilmiş konvansiyonlarına karşı bir protestoydu. onun sembolizm ilgisi sonra yerini klasizmin arılığına, müzikalitesine ve rengine bıraktı.
  
  ortaçağın pazar yeri gösteri ve eğlencelerindeki halk geleneğine temellenmis bir tiyatroyu canlandırma yollarını aradı. bunda da seçkinler için yapılmakta olan ‘salon’ tiyatrosunu yadsıma ruhu vardı. natüralizm ve burjuva sağduyusuna cesurca bir meydan okuma olarak gördüğü fütürizm onun yorulmak bilmez sanatsal aşamasının bir başka aşamasını oluşturur. bu noktada ekim devrim`i olur. sürekli olarak eskiyi fırlatıp atmak isteyen ve yeni ruh peşinde koşan meyerhold, dünya sanatının gelişmesinde ve insanlık tarihinde yeni dönemi başlatacağını düşündüğü devrim’e psikolojik olarak hazırdı ^* devrimden sonra kendisini devrimin amaçlarına adadı ve 1918’de komünist parti’ye katıldı. meyerhold, 1917’deki toplumsal devrime kadar, köktenci bir devrim programını tiyatro için uygulamaya başladı. onun için tiyatro bir halk kürsüsü idi. tiyatronun görsel olarak heyecan vermesi ve güncel tartışmalarla ilgilenmesini istiyordu. bunun için birçok tür yelpazesine ve sahne gereçlerine başvurdu. tiyatrosu hemen gelişti ve sovyet hükümeti’nin bir bildirisiyle tiyatrosu resmi bir ünvan kazandı. artık tiyatrosu “devlet meyerhold tiyatrosu” idi. günümüzde de kullanılan bir ekolün öncüsü olmasının yanında tiyatro tarihi içerisinde çok önemli bir halkı oluşturmuştur. buradan hakem imzalı bir akademik çalışmayı okuyabilirsiniz.