istibdat dönemi
-
osmanlı imparatorluğu'nda 1870 yılında sultan
abdülaziz zamanından başlayarak sultan ıı.
abdülhamit'in tüm saltanatı boyunca süren
dönem.
ıı. meşrutiyet'in ilânı olan 23 temmuz
1908'e kadar geçen 38 yıllık bu süre içinde
sultan ıı. abdülhamit, siyasal ve kişisel hakları
kısıtlamak ya da kaldırmak için yeni yasalar
çıkartmadığı gibi, var olan ve bu hakları koruyan
yasaları da yürürlükten kaldırtmadı.
ancak,
özgürlükleri büyük ölçüde baskı altına aldı,
meclisi mebusan'ın çalışmalarını durdurduktan
sonra, ilk olarak basına sansür koydu.
yönetimiyle ilgili olarak olumlu yayın yapılması
için çeşitli kaynakları kullandı. toplanma
özgürlüğünü tümüyle yok etti. en ufak ziyaretleri
bile kısıtladı. kendi hükümdarlık iradesini, her
çeşit hukuk kurallarının üstünde gördü ve öyle
benimsetmeye çalıştı. kendi hükümetinin
dışında, yıldız sarayı'nda bir gölge hükümet
kurdu. bununla, devletin her girişimini denetim
altına almaya çalıştı. büyük bir hafiye örgütü ile
iktidarını güvenceye kavuşturmak istedi. hatta,
bunlar için özel daireler oluşturdu.
bu dönemde sadaret (başbakanlık) makamı da
tam yirmi altı kez değişikliğe uğradı. yine bu
devirde, değişik anlamlara geliyor düşüncesiyle
sansür, tertip, vatan, millet, hüriyet, grev,
suikast, ihtilâl, anarşi, monarşi, sosyalizm,
dinamit ve barut gibi sözcüklerle makedonya,
trakya ve girit gibi yerlerden söz edilmesi,
yazılması yasaklandı. bu yasaklara, ziya paşa,
namık kemal ve abdülhak hâmit gibi yazarların
yapıtlarının okunması da eklendi. avrupa'ya
eğitim için öğrenci gönderilmesi, , shakespeare,
racine ve lamartin gibi batılı yazarların
yapıtlarının okunması ve meslekî derneklerin
kurulmaları yasaklandı.. i
bulgaristan, yunanistan, sırbistan, arnavutluk romanya,kuruldu .bosna hersek yarı bağımsız oldu..
erzurum,kars, artvin, batum, sarıkamış rus işgalinde 39 yıl kaldı.
kıbrıs 49 yıllığına ingiltereye kiralandı..
hayfa yahudi yerleşimine açıldı..
musul'a yahudi göçüne izin verildi..
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap