executive order

• executive order ile ilgili yukarıda yazılı ilk entry'nin dediğinin aksine başkan mevcut kanunları executive order ile değiştiremez, öyle bir yetkisi yok. executive order ile kongrenin geçirdiği kanunlar çakışırsa, konu mahkemelere taşınır ve mahkeme executive order'ı geçersiz kılar. executive order'lar kanun gibi olsalar da kongrenin geçirdiği ve başkanın onayladığı kanunlardan üstün değildir.
  
  executive order, amerika birleşik devletleri başkanınının federal hükümetin yetki alanındaki konularda, örneğin göçmenlik, dış işleri, vb. yayınladığı federal direktiflere verilen isimdir. bunlar kanun hükmündedir ve ancak başkan tarafından yürürlükten kaldırılabilir. kongre executive order'ları iptal edemez. aynı şekilde her eyaletin valileri de kendi eyaletlerinin iç işlerini ilgilendiren konularda executive order'lar verebilir ve bunları da eyalet kongreleri iptal edemez.
  
  peki federal seviyede başkan bu yetkiyi nereden alır? anayasanın 2. maddesinden. anayasanın 2. maddesi başkana federal kanunları nasıl uygulayacağı ve yürütme organının kaynaklarını ve personelini nasıl yöneteceği konusunda geniş bir takdir yetkisi tanımaktadır. bu konulara en güzel örnekler dışişleri ve göçmenlik konularıdır. bunlara ek olarak, kongrenin de başkana bazı kanunlarla hakkında executive order çıkarma yetkisi verdiği alanlar var, ancak bunlar, güçler ayrılığı ilkeleri nedeniyle, oldukça sınırlı.
  
  executive order'ları kongre iptal edemese de mahkemeler kanunlara veya anayasaya aykırı oldukları gerekçesiyle geçersiz kılabilir. başkanın çıkardığı executive order'lar mahkemelerce geçersiz bulunana ya da başkan kendisi bunları iptal edene kadar yürürlükte kalır. genelde yeni başkan göreve geldiğinde, kendinden önceki başkanın çıkardığı executive order'ları gözden geçirir, beğenmediklerini iptal eder.