le doulos

• melville'in kara filmleri arasında erkeklik - ve tür gereği ahlâk, mertlik^* ve sadakat - olgusunu fötr şapka üzerinden alışıldık tarzındaki soğukkanlılığıyla anlatmasıyla şapka çıkarılacak şaheser.
  
  açılış sekansı üzerine denecek bir şey yokken, "bir intikam hikâyesi"nde kimin kim olduğu muammamsını incelikle işlemesi silien'in karakoldaki sorgusundaki plan sekansıyla - gerçek anlamıyla - baş döndüren ve en önemlisi sonu belli olsa da kalleşlikten hazin bir dram çıkarmasıyla ayrıca değerli.
  
  biri ziyadesiyle amerikan bir gece kulübünde vestiyere bırakılırken ve diğeri "beğensin diye gelirse ölüm" monsieur silien'in aynada kendisine çekidüzen vermesi sonrasında - yakın plana geçilen şapka ile, türde stella bruzi'nin^* belirttiği veçhile şapka ile kodlanan gansterin temsil ettiği tüm değerlerin bir sepette toplandığı alter ego tasvirinde karakterleri değil silikleştirmek kadrajdan çıkararak üçüncü sayfa haberlerinden çok ötesine de uzanan zamansız film.