henri pirenne

• "ortaçağ avrupası'nda" kentlerin doğuşuna ilişkin yazdıkları epeyce genel kabul görmüştür. önce şunu söyleyeyim: neden ilk iki sözcüğü tırnak içine aldım? çünkü pirenne amca "kentlerin doğuşu"nu anlatmaz. ortaçağ avrupası'nda kentlerin doğuşunu anlatır. şimdi gelelim ikinci meseleye. acaba ortaçağ avrupası'nda kentler pirenne'nin dediği gibi mi doğmuştur? olabilir. ama bir farkla. pirenne'e göre "faubourg"lara ilişenler ya serfler, ya yersiz yurtsuz serserilerdir. geleceğin tüccar sınıfını da bunlar oluşturmuştur zaten nitekim. fakat anlaşılan pirenne amca burada yanılıyor. aristokrasi ile burjuvazi arasında onanmaz gerilimi varsayıyor olsa gerek ki faubourg'lara ilk yerleşenlerin, aslında, soyluların küçük oğulları olduğunu görmüyor. braudel de şimdi bu söylediğimize benzer bir şeyden bahseder aslında. uzun mesafeli ticaretin çok riskli olduğu dönemlerde ticaret ortakları esasen eştir dosttur akrabadır en küçük oğuldur. bahsi geçen aristokrasi çağın gereklerine uyum sağlayarak kılık değiştirecek, daha sonra borsada misal, manipülasyonun süpekülasyonun türlüsünde hüner gösterecek, güney amerika'da şeker plantasyonları kuracak, uzak doğu asya'nın hammaddesini tekeline alacak, modern devletin en üst düzeyinde temsil edilecektir. falan filan..