siyanobakter

• dünyanın, bilinen en yaşlı sakinleri. 2013’te 3,48 milyar yıl önceki varlıkları ispatlanmıştır.
  
  --- alıntı ---
  
  siyanobakterilerin oksijen ve evrimdeki rolü
  
  4,5 milyar yıl önce oluşan dünyamız, büyük oksidasyon olayı sırasında 2 milyar yaşındaydı. üzerinde tek hücreli canlılar yaşıyordu.
  
  dünyada yaşamın ne zaman başladığını tam olarak bilmiyoruz, ama bu mikroorganizmaların bilinen en eski fosilleri 3,48 milyar öncesine dayanıyor. bu ise yeryüzünde yaşamın büyük oksidasyon olayından en az bir milyar yıl önce başlamış olduğu anlamına geliyor.
  
  siyanobakteriler
  
  bu basit canlıların büyük oksidasyon olayında rolü olduğu düşünülüyor. bu mikroskobik organizmalar ilk ortaya çıktıklarında, güneşten aldıkları enerjiyle su ve karbondioksitten şeker yapmanın yolunu bulmuştu. yani fotosentez yapıyorlardı. bugün bütün yeşil bitkiler bu şekilde besleniyor.
  
  siyanobakteriler (cyanobacteria veya cyanophyta) aynı zamanda mavi-yeşil algler, mavi-yeşil bakteriler olarak da bilinen enerjilerini fotosentez yolu ile elde eden bir bakteri dalıdır. ismi bakterinin renginden gelir. denizdeki nitrojen çevriminin önemli bir bileşeni ve okyanusun pek çok yerinde özbeslenendir (ing: autotroph / türkçe’de ototrof) ve ayrıca karada da bulunmaktadır.
  
  3,48 milyar yıl öncesine ait fosilleşmiş oksijen üreten siyanobakterilerin stromatolitleri bulunmuştur. siyanobakterinin oksijen ile fotosentez gerçekleştirmesi yeteneğinin dünya üzerindeki yaşam formlarını çarpıcı bir şekilde değişmesine ve adeta yaşam çeşitliliğinin patlamasına neden olacak şekilde erken dönem dünya atmosferinin oksijenle dolmasına yol açtığı düşünülmektedir. bitkilerdeki kloroplastlar ve ökaryotik algler siyanobakteri tarafından harekete geçirilir.
  
  çok hücreli bakteri
  
  modern siyanobakterinin daha da ilginç özellikleri bulunuyor. bakterilerin çoğu tek hücreli iken siyanobakteri çok hücreli ve ipliksi bir yapıya sahiptir. ayrıca çoğu, özel işlevleri olan ve bölünme yeteneğini kaybeden hücreler de üretir. bazıları, canlılarda kas, sinir, kan hücresi gibi özel hücrelerin başlangıcının burada yattığına inanıyor. çok hücreli canlıların kökeni ise 2,5 milyar yıl öncesine, büyük oksidasyon olayından önceye dayandırılıyor.
  
  nedeni ne olursa olsun, oksidasyon gezegende gerçekleşen en önemli olaylardan biridir. başlangıçta birçok bakteri için ölüm nedeni olan oksidasyon uzun vadede farklı canlı türlerinin, farklı yaşam biçimlerinin gelişmesine olanak sağladı. canlılar tepkimeli bir gaz olan oksijeni enerji kaynağı olarak kullanmaya başladı.
  
  oksijen soluyan organizmalar daha aktif ve daha büyük hale gelir. böylece siyanobakteriden bitkiler ve hayvanlar, süngerler, solucanlar, balık ve nihayet insanın evrimi gerçekleşti. kısacası, siyanobakteri hakkındaki iddialar doğru ise karmaşık canlıların ortaya çıkması onların sayesinde olmuştur denebilir.
  
  --- alıntı ---
  
  kaynak