edebiyat kuramları ve eleştiri

• freud'un sanatçıları ruh hastası olarak tanımladığını öne sürüyor berna moran ve sözüm ona freudyen kuramın sakıncalarını sıralıyor. freud'u eleştirmek her zaman moda olmuştur ama bunu yaparken donanıma sahip olmak gerekir, diğer türlü berna moran gibi komik hallere düşebilirsiniz.
  
  freud'un da vinci üzerine yazdığı uzun makaleyi ya da karamazof kardeşler'i çözümlediği dostoyevski ve baba katli adlı psikanalitik çözümlemeyi okuduğunuzda onun sanatçıları ruh hastası olarak algılamadığını, aksine yaratıcı saiklerini kuşatarak onları harekete geçiren temel unsurları gözden geçirdiğini müşahede edersiniz.
  
  üçüncül kaynakları okuyarak freud'u eleştirmek cahillik değilse bile acınası bir cüretkârlık. şimdilerde yine beşinci sınıf makaleri okuyarak jung'u eleştirdiğini sanan karikatür tipler daha komiktir. bırak jung'u lacan eleştirsin, ki mistik yönelimi nedeniyle eleştirmiştir de zaten. ama sen ne yapıyorsun? freud'u ya da jung'u birinci elden okumak yerine suyunun suyu misali üçüncül, beşincil metinleri okuyorsun.
  
  da vinci ve dostoyevski'yi andım ama bence freud'un sanat ve edebiyat üzerine yazıları arasında en muhteşemi michelangelo'nun musa heykelini çözümlediği makalesidir. o kadar detaya iner ki sanki heykeltıraşın ruhu sahneyi yeniden doldurur ve heykelini yeniden inşa etmeye başlar.
  
  ayrıca bir baba yerine-geçeni olarak şeytan adlı çalışması sandman'den hareketle, kendisinin buluşu olan tekinsizin psikolojisini kuşatarak baba-oğul ve kötücül ikizler üzerine ilginç detaylarla doludur.
• berna moranın 1972'de yazmış olduğu eleştirinin temellerini destansı bir biçimde, her 10 sayfada bir tekrarlayarak anlattığı eseri. bugüne kadar birçok baskısı yapılmıştır. son baskısı iletişimden çıkmıştır ve kapağı mordur.
• yeşil kapaklı bir cem yayınevi baskısı da vardır. kimi zaman söylendiği kadar sık olmasa da kitap tekrarlarla doludur. lakin bu keyifle okunabilen bir kitap olmasını pek etkilemez. eagleton'ın edebiyat kuramı ile birlikte okunması (okuyan) kişiyi onulmaz dilemmalara gark edebilir. (evet onulmaz, dilemma ve gark etmek kelimelerini cümlede kullandım ört'menim artık eve gidebilir miyim?)
• edebiyatla ilgili her insanın elinde mutlaka bulundurması gereken kitaptır. sadece teorik bilgiler içermesine rağmen sıkmaz, boğmaz, anlaşılır ve keyiflidir.^*
  ayrıca lois tyson'un "critical theory today" adlı kitabıyla büyük ölçüde benzerlik gösterir.
• edebiyat öğrenecek türk gencinin başına gelmiş en güzel şeydir bu kitap. meziyetini sayıp dökmenin lüzumu yok.
  
  benim asıl diyeceğim şu, bu kitap ne ara popüler oldu lan? sinemacısı da, edebiyatçısı da, tiyatrocusu da okuyor bunu. okusun tabii, pek güzel, pek hoş; ama ne ara bu kadar elden düşmez halde geldi?
  
  ingiliz ekolümüzün onulmaz kalelerinden oluşuyla arada bir titremeye gark etse de beni, bir uçtan bir şeylere başlamak için ideal. okuyalım efendim.
• açık okumaları yapılması gereken ağır inceleme.içeriği şu şekildedir:
  
  · kısım 1
  - yansıtma kuramı 1
  - yansıtma kuramı 2
  - dış dünyaya ve topluma dönük eleştiri
  
  · kısım 2
  - anlatımcılık 1
  - anlatımcılık 2
  - sanatçıya dönük eleştiri
  
  · kısım 3
  - yeni eleştiri
  - rus biçimciliği
  - yapısalcılık ve ötesi
  - esere dönük eleştiri
  
  · kısım 4
  - okur merkezli kuramlar
  - okura dönük eleştiri
  
  · kısım 5
  - edebiyat ve hakikat
  - edebiyatın tanımı ve değer ölçütleri sorunu
  - estetik yargılar
  
  - sonuç
  
  ayrıca mehmet salim şirin ile birlikte üzerine konuşulması çok zevkli olan kitaptır.
• yalnızca edebiyat öğrencilerinin değil edebiyatla az çok iligili herkesin okuması gerektiğini düşündüğüm berna moran eseridir.
  ismi ilk başta biraz ürkütse de okuması oldukça keyifli bir kitaptır aynı zamanda.
• edebiyat ele$tirisi dersleri icin kullanilabilecek ho$ ve yalin bir kaynak kitaptir.
• "...çoğu kere iyi bir sanat eserinde sanatçının farkında olmadan koyduğu şeyler bulunur. eserinn anlamı onun sandığından daha zengindir. bir takım meziyetleri vardır ki bunları kendi düşünerek, hesaplayarak sağlamamıştır.eleştiriciler bunları meydana çıkarabilir, yeni anlamlara işaret edeblirler..."
  
  edebiyat kuramları ve eleştiri, berna moran
• edebiyatta olduğu kadar sanat kuramları ile de ilgili kıymetli bilgiler veren bir berna moran kitabıdır.
  akımlar meydana gelirken edebiyat ve sanat çokça etkileşim halinde olmuştur. hatta iki alanın kafa kafaya verip akımlara yön verdiğini söylemek pek mümkün. bu sebeple edebiyat alanında yazılmış olduğu düşünülen bu kitap gönül rahatlığıyla sanat alanına da uyarlanabilmektedir.
  entellektüel bilgiyi geliştirmek ve sanat ile ilgili derinlemesine bilgi edinebilmek için okunması tavsiye edilir efenim.